Καλή χρονιά να έχουμε

Χρόνια πολλά αδέλφια

Γιατί γιόρταζαν στις 25 Δεκεμβρίου από την αρχαιότητα;

Αλιεύθηκε από το εξαίρετο μπλόγκ "darklynoon" του φίλου Πάρη

Ο Διονύσης Π. Σιμόπουλος γράφει στο προφίλ του στο facebook σε σημείωση τα εξής:

Για φέτος η νύχτα της 22ας Δεκεμβρίου είναι η μεγαλύτερη του έτους με διάρκεια 14 ωρών και 29 λεπτών. Την ημέρα εκείνη ο Ήλιος θα φτάσει στο σημείο της ετήσιας τροχιάς του που ονομάζεται «Χειμερινό Ηλιοστάσιο», οπότε αρχίζει και επίσημα η εποχή του Χειμώνα. Ημερολογιακά το Χειμερινό Ηλιοστάσιο κυμαίνεται σήμερα μεταξύ της 20ης και 23ης Δεκεμβρίου, αν και η τελευταία φορά που είχαμε το Χειμερινό Ηλιοστάσιο στις 23 Δεκεμβρίου ήταν το 1903 και η επόμενη θα είναι το 2303. Ακόμη πιο σπάνια είναι η 20η Δεκεμβρίου με την επόμενη να συμβαίνει το 2080. Οι διαφοροποιήσεις αυτές οφείλονται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο του οποίου το κάθε έτος έχει 365 ημέρες εκτός από τα δίσεκτα έτη με τις 366 ημέρες τους. Τα πράγματα, όμως, δεν ήσαν πάντα έτσι. Ας τα πάρουμε, λοιπόν, από την αρχή.

Από την αρχαιότητα ακόμη ο υπολογισμός του Έτους έγινε με την παρατήρηση της επίδρασης που έχει πάνω στη Γη η περιφορά της γύρω από τον Ήλιο, η επίδραση δηλαδή του κύκλου των εποχών, της επαναλαμβανόμενης παρέλασης της Άνοιξης, του Καλοκαιριού, του Φθινόπωρου και του Χειμώνα! Οι εποχιακές αυτές αλλαγές είχαν για τους αρχαίους τεράστια σημασία, ιδιαίτερα μάλιστα μετά την εμφάνιση της γεωργίας πριν από 10.000 περίπου χρόνια. Γι' αυτό, κι επειδή η σπορά, η συγκομιδή και οι άλλες γεωργικές ασχολίες εξαρτιόνταν από τις αλλαγές των εποχών, η διάρκεια ενός ηλιακού έτους έπρεπε να μετρηθεί επακριβώς.

Η Γη συμπληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο σε περίπου 365,25 ημέρες, εμείς όμως δεν αισθανόμαστε την κίνηση αυτή, αν και την βλέπουμε να αντικαθρεφτίζεται στον ουρανό όπου, παρ’ όλο που ο Ήλιος είναι ακίνητος, εμάς μας φαίνεται ότι κινείται, από τη Δύση προς την Ανατολή, λόγω ακριβώς της κίνησης της Γης πάνω στην τροχιά της. Κάθε μέρα η Γη βρίσκεται σε διαφορετική θέση από αυτήν που βρισκόταν την προηγουμένη. Έτσι από κάθε νέα θέση αντικρίζουμε τον Ήλιο από διαφορετική γωνία κι έτσι μας φαίνεται ότι ο Ήλιος βρίσκεται μπροστά από διαφορετικά άστρα. Κάθε φορά που η Γη συμπληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο, μας φαίνεται ότι ήταν ο Ήλιος αυτός που συμπλήρωσε έναν κύκλο γύρω από τη Γη, πάνω στην εκλειπτική. Η εκλειπτική δηλαδή δεν είναι τίποτε άλλο παρά η απεικόνιση, ή η προέκταση πάνω στην ουράνια σφαίρα, της γήινης τροχιάς γύρω από τον Ήλιο.

Αν παρατηρήσουμε την εκλειπτική και τη συγκρίνουμε με τον ουράνιο ισημερινό (την προέκταση του γήινου ισημερινού πάνω στην ουράνια σφαίρα), θα δούμε ότι οι δύο αυτοί κύκλοι δε συμπίπτουν, αλλά αντίθετα τέμνονται, σχηματίζοντας γωνία ίση με 23,5 περίπου μοίρες, λόγω της κλίσης που έχει ο άξονας της Γης σε σχέση με το επίπεδο που σχηματίζει η εκλειπτική. Η γωνία αυτή ονομάζεται «λόξωση της εκλειπτικής», και τα δύο σημεία στα οποία τέμνονται οι δύο κύκλοι ονομάζονται «ισημερινά σημεία». Στο πρώτο σημείο ο ουράνιος ισημερινός τέμνει την εκλειπτική εκεί όπου ο Ήλιος βρίσκεται στις 20-21 Μαρτίου. Το σημείο αυτό ονομάζεται «εαρινό ισημερινό σημείο», κι από την ημέρα αυτή αρχίζει η Άνοιξη. Εκ διαμέτρου αντίθετα η τομή γίνεται όταν ο Ήλιος βρίσκεται στις 22-23 Σεπτεμβρίου. Το σημείο αυτό ονομάζεται «φθινοπωρινό ισημερινό σημείο», και από την ημέρα αυτή αρχίζει το Φθινόπωρο.

Από το εαρινό ισημερινό σημείο και μετά, ο Ήλιος φαίνεται να σκαρφαλώνει όλο και πιο πάνω στο βόρειο ημισφαίριο του ουρανού. Οι μέρες μεγαλώνουν, οι νύχτες μικραίνουν και ο καιρός γίνεται όλο και πιο θερμός. Περίπου τρεις μήνες αργότερα, στις 20-21 Ιουνίου, ο Ήλιος φτάνει στο βορειότερο σημείο της εκλειπτικής από το οποίο θα αρχίσει πλέον να κατέρχεται, «τρεπόμενος» και πάλι προς τον ισημερινό. Το σημείο αυτό, στις 20-21 Ιουνίου, ονομάζεται θερινό τροπικό σημείο ή απλά θερινή τροπή, επειδή ο Ήλιος τρέπεται και πάλι προς τον ισημερινό, και από την ημέρα αυτή αρχίζει το καλοκαίρι. Επειδή μάλιστα για μερικές ημέρες πριν και μετά τη θερινή τροπή ο Ήλιος φαίνεται να αργοστέκεται πάνω στην εκλειπτική σαν να είναι έτοιμος να σταματήσει, το θερινό τροπικό σημείο ονομάζεται επίσης και θερινό ηλιοστάσιο.

Μετά τη θερινή τροπή, ο Ήλιος συνεχίζει να κατεβαίνει προς το Νότο, και στις 22-23 Σεπτεμβρίου φτάνει στο φθινοπωρινό ισημερινό σημείο, οπότε, όπως και στο εαρινό ισημερινό σημείο, έχουμε ίση μέρα και νύχτα: ισημερία. Αλλά η κάθοδος του Ήλιου συνεχίζεται, μέχρις ότου, στις 21-22 Δεκεμβρίου, φτάνει στο νοτιότερο σημείο της τροχιάς του που ονομάζεται χειμερινό τροπικό σημείο, ή απλά χειμερινή τροπή ή χειμερινό ηλιοστάσιο. Από την ημέρα αυτή αρχίζει ο Χειμώνας. Αλλά από κει κι έπειτα ο Ήλιος σταματάει να κατέρχεται και ξαναρχίζει και πάλι να σκαρφαλώνει, κάθε μέρα όλο και πιο ψηλά.

Φυσικά σήμερα εμείς γνωρίζουμε ότι αιτία των εποχών του έτους είναι η κλίση των 23,5 μοιρών που έχει ο άξονας της Γης σε σχέση με το επίπεδο της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο. Πράγμα που αντικαθρεφτίζεται όπως είπαμε στον ουράνιο θόλο, με αποτέλεσμα η εκλειπτική να τέμνει τον ουράνιο ισημερινό με την ίδια γωνία των περίπου 23,5 μοιρών. Έτσι στη διάρκεια του Χειμώνα, οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν πάνω στο βόρειο ημισφαίριο της Γης με πλάγιο τρόπο, ενώ συμβαίνει το αντίθετο στο νότιο ημισφαίριο οπότε εκεί έχουν Καλοκαίρι. Στη διάρκεια της Άνοιξης ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ισημερινό της Γης, οπότε και τα δύο ημισφαίρια παίρνουν με τον ίδιο τρόπο της ζωογόνες ακτίνες του Ήλιου. Στη διάρκεια του Καλοκαιριού ο Ήλιος ευνοεί το βόρειο ημισφαίριο, οι ακτίνες του πέφτουν πάνω μας περισσότερο κάθετα, και ενώ εμείς έχουμε Καλοκαίρι, στο νότιο ημισφαίριο έχουν Χειμώνα. Τέλος, το Φθινόπωρο, ο Ήλιος βρίσκεται και πάλι πάνω από το γήινο ισημερινό, με ισομερή κατανομή της θερμότητας και στα δύο ημισφαίρια.

Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράξενο που ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός, μια που γι' αυτούς ο Ήλιος ήταν ο δημιουργός των εποχών του έτους και του κύκλου των φαινομένων και των εναλλαγών που σχετίζονται με αυτές, από τη σπορά ως τη βλάστηση και από την ανθοφορία ως τη συγκομιδή. Οι Αιγύπτιοι τον ονόμασαν Ρα, Ατόν, ή και Όσιρη ακόμη. Οι Βαβυλώνιοι τον αποκαλούσαν Σαμάχ, Βαάλ, Μαρδούκ και Νεργκάλ. Οι Ινδοί Βράχμα και Βισνού. Και οι Πέρσες Μίθρα. Για τους αρχαίους Έλληνες, κατά περιστάσεις, ήταν ο Δίας ή ο Πλούτων, ο Βάκχος, ο Διόνυσος, ή και ο Φοίβος Απόλλων. Ανεξάρτητα όμως από την ονομασία που του δόθηκε, όλοι ανεξαιρέτως οι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του Ήλιου, περίφημες και πολλές γιορτές, ιδιαίτερα στις περιόδους των εναλλαγών από τη μια εποχή στην άλλη.

Οι μεγαλύτερες από τις γιορτές αυτές γίνονταν σε όλες τις χώρες και τις φυλές στην εποχή του χειμερινού ηλιοστάσιου, στις 25 Δεκεμβρίου. Ήταν η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, και όχι αδικαιολόγητα. Γιατί όσο ο χειμώνας πλησίαζε και ο Ήλιος του μεσημεριού φαινόταν όλο και πιο χαμηλά στον ορίζοντα, τόσο και οι μέρες μίκραιναν και το κρύο αύξανε. Ήταν η σκληρή εποχή για τον άνθρωπο με τις πολύ μικρές ημέρες και τις ατέλειωτες νύχτες. Οι φροντίδες πολλαπλασιάζονταν, οι ανησυχίες αυξάνονταν και ένα αόριστο συναίσθημα φόβου καταλάμβανε τον αρχαίο άνθρωπο με τα ανύπαρκτα σχεδόν αμυντικά του μέσα και τις περιορισμένες πηγές διατροφής.

Γι' αυτό αναπέμπονταν προσευχές και ιερές παρακλήσεις, ανάβονταν φωτιές και προσφέρονταν θυσίες προς το θεό Ήλιο για να μη χαθεί οριστικά από τον ορίζοντα. Και πράγματι: μετά από μικρό δισταγμό ο θεός ενέδιδε. Στο κατώτατο σημείο του, στον αστερισμό του Αιγόκερου, στις πύλες του Ήλιου όπως τον ονόμαζαν οι Χαλδαίοι, «άλλαζε» απόφαση, άρχιζε να σκαρφαλώνει και πάλι προς τα πάνω, και οι μέρες μεγάλωναν. Μια νέα τάξη πραγμάτων θα έμπαινε και πάλι, ωραία όπως και στα προηγούμενα χρόνια, οπότε η Γη θα ανθοφορούσε ξανά χάρη στις ζωογόνες ακτίνες του Ήλιου. Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράξενο το γεγονός ότι οι αρχαίοι λαοί γιόρταζαν ιδιαίτερα τις μέρες αυτές του χειμερινού ηλιοστασίου. Και αυτή την παράδοση των αρχαίων λαών συνέχισαν οι Έλληνες με τα Κρόνια, και ιδιαίτερα οι Ρωμαίοι με τα Σατουρνάλια και τα Βρουμάλια και την κεντρική γιορτή της 25ης Δεκεμβρίου "Dies Natalis Invicti Solis", δηλαδή την «Ημέρα της Γέννησης του Αήττητου Ήλιου».

Τα Σατουρνάλια ήταν η αρχαιότερη γιορτή των Ρωμαίων και την απέδιδαν στον Ρωμύλο ή στους Πελασγούς. Ξεχώρισε όμως από τις άλλες αγροτικές γιορτές τους το 217 π.Χ. Οι γιορτές αυτές έπαιρναν πανηγυρικό χαρακτήρα και είχαν κατακτήσει ολόκληρο τον ελληνορωμαϊκό κόσμο. Άρχιζαν με τα Βρουμάλια από τις 24 Νοεμβρίου έως τις 17 Δεκεμβρίου και ακολουθούσαν τα Σατουρνάλια από τις 18 έως τις 24 Δεκεμβρίου. Κατά την κεντρική ημέρα της γιορτής του «αηττήτου ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, εορταζόταν το γεγονός της τροπής του ηλίου, που άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό, να μεγαλώνουν οι ημέρες, και μαζί τους οι ζωογόνες ακτίνες του ήλιου ξανάκαναν τη Γη να καρποφορήσει. Την 1η Ιανουαρίου γιορτάζονταν οι Καλένδες, στις 3 τα Βότα, στις 4 τα Λορεντάλια και στις 7 Ιανουαρίου τελείωνε η περίοδος αυτή των εορτών.

Επειδή λοιπόν οι πρώτοι χριστιανοί ήσαν εκτός νόμου στη Ρώμη, και δεν τους επιτρεπόταν να συναντιούνται ή να εκκλησιάζονται μαζί οι συναντήσεις τους γίνονταν κρυφά και σε μικρές ομάδες στις κατακόμβες τους, όπου και τελούσαν τις θρησκευτικές τους εορτές. Για να αποφύγουν, λοιπόν, τους διωγμούς αποφάσισαν να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ήσαν απασχολημένοι με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων. Μ’ αυτόν τον τρόπο ήλπιζαν να μην ανακαλυφτούν από τους εορτάζοντες Ρωμαίους.

Θα αναρωτιέστε, όμως, γιατί το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει σήμερα στις 25 Δεκεμβρίου, όπως στην εποχή του Χριστού, αλλά στις 22 Δεκεμβρίου; Το πρόβλημα αρχίζει με το Ιουλιανό Ημερολόγιο που εισήγαγε ο Ιούλιος Καίσαρ το 44 π.Χ. που είχε όμως κι αυτό τις δικές του ατέλειες γιατί έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια. Το Ιουλιανό λοιπόν ημερολόγιο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά με την πάροδο των ετών το προστιθέμενο μικρό λάθος είχε μεταθέσει την πραγματική ημερομηνία της χειμερινής τροπής. Ετσι λοιπόν το 325 μ.Χ. το έτος που έγινε η Σύνοδος της Νίκαιας, το χειμερινό ηλιοστάσιο είχε μετατεθεί και συνέβαινε στις 22 Δεκεμβρίου. Η μετάθεση όμως του Χειμερινού Ηλιοστασίου συνεχίστηκε χωρίς να διορθωθεί μέχρι και το έτος 1582, οπότε η χειμερινή τροπή συνέβαινε στις 12 Δεκεμβρίου.

Τότε ο Πάπας Γρηγόριος 13ος εισήγαγε μία νέα μεταρρύθμιση, γι’ αυτό και το νέο ημερολόγιο, αυτό που χρησιμοποιούμε σήμερα, ονομάζεται Γρηγοριανό, και χάνει μία μόνον ημέρα στα 4.000 χρόνια. Για να γίνει μιά καινούρια αρχή, η Γρηγοριανή μεταρρύθμιση έτρεψε τη θέση του ημερολογίου προς τα εμπρός με βάση το έτος της Συνόδου της Νικαίας κι όχι το έτος εισαγωγής του Ιουλιανού ημερολογίου, το 44 π.Χ. Γι’ αυτό και το Χειμερινό Ηλιοστάσιο συμβαίνει σήμερα στις 22 Δεκεμβρίου, και ο πρωταρχικός λόγος για τον εορτασμό των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου έχει πιά χαθεί.

Ντροπή

Πάσχω από κατάθλιψη. Το ξέρω, το αποδέχτηκα και το αντιμετωπίζω με διάφορους τρόπους  ανάμεσα στους οποίους και κάτι σπέσιαλ χαπάκια που μου έδινε με το τσουβάλι ο Κάπς στο Άλενσμπαχ μπας και σταματήσω το κλάμα.

Η ημερήσια δόση χημείας στον εγκέφαλο έχει μειωθεί τόσο όσο και οι λόγοι που ήμουν βυθισμένος στη μαύρη απελπισία, δηλαδή σχεδόν ολοκληρωτικά. Όμως, όσο κι αν κατάφερα να σταματήσω να είμαι μια κλαψιάρα λούγκρα, αυτό που δε μπορώ να ρυθμίσω τον τελευταίο καιρό είναι η… ντροπή της χαράς.

Μάλιστα. Το εξομολογούμαι: ντρέπομαι να χαρώ, ή ντρέπομαι όταν χαίρομαι!

Μετά από δέκα χρόνια, πήρα νέο αυτοκίνητο. Μεταχειρισμένο μεν, αλλά σούπερ αμαξάρα απ αυτές που για να τις πάρεις καινούριες θέλεις περί τα 40 χιλιαρικάκια. Εξαιρετική ευκαιρία, τη βρήκε ο φίλος μου ο Γιώργος στα 2/5 της τιμής και λίγο καιρό μετά είχε γίνει η μεταβίβαση. Σε άλλες εποχές θα γύριζα την Ηλιούπολη κορνάροντας, θα έβαζα μέσα τον ψηλό τον καραφλό και τον κοντό (εγώ ήμουν ο χοντρός, τώρα μάλλον είμαι ο ανάπηρας) και θα πηγαίναμε μαλιοκούβαρα για σουβλάκια στην Κόρινθο, αφού πρώτα είχαμε κάνει τεστ με πόσα βγάζει τη βούτα αλλά και την πλατεία των μπάτσων στο ΙΚΑ. Με λίγα λόγια θα το χαιρόμουνα. Τώρα ντρέπομαι!

Ντρέπομαι που αγόρασα αυτοκίνητο ενώ άλλοι πουλάνε και τα τελευταία ψήγματα αξιοπρέπειας για να επιβιώσουν. Ντρέπομαι που οδηγάω αυτοκίνητο που για να πάει μέχρι το Σούνιο και να γυρίσει, καίει όσα βγάζει η Νιόνια ένα οχτάωρο όρθια να φτιάχνει καφέδες στο Φαεινό, μαζί με τα τίπς από τα φοιτητάκια. Ντρέπομαι που μοιάζει με καινούριο και ντρέπομαι που όλοι νομίζουν ότι πληρώνω ένα χιλιάρικο το χρόνο για τέλη και εισφορά (τα γλιτώνω λόγω αναπηρίας).

Ντράπηκα εχθές που βγήκαμε για Χριστουγεννιάτικη βόλτα με τα παιδιά και περάσαμε από την Πειραιώς στο ύψος του Γκαζιού. Από τη μία πλευρά η τεχνόπολη με έκθεση βιβλίου και «εργαστήρι σοκολάτας» και απέξω τα «τρέντυ» μαγαζάκια για καφέ ή φαγητό. Νεολαία, κόσμος χαρούμενος και χριστουγεννιάτικη διάθεση. Από την άλλη πλευρά της Πειραιώς το παζάρι. Ένα παζάρι χωρίς καμιά έννοια εορταστική. Ένα παζάρι με την αγωνία της επιβίωσης. Ένα παζάρι φτώχειας. Ένα παζάρι με τόσο πολύ κόσμο που είχε σχεδόν διακοπεί η κυκλοφορία. Εκατοντάδες κόσμου από Ρομά μέχρι μαμάδες με τα παιδιά στην αγκαλιά πούλαγαν ότι μπορεί κανείς να διανοηθεί, από παλιοσίδερα μέχρι αγαπημένα τους εως εχθές αντικείμενα και τιμαλφή για ευτελή ποσά. Τρίκυκλα, πειραγμένα παπιά, αυτοκίνητα του ‘90 παντού σταθμευμένα και ένας κόσμος ατέλειωτος μέχρι το θησείο, για να βρει την ευκαιρία για μια φτηνή μπλούζα ακόμα και από δεύτερο χέρι. Μια άλλη Αθήνα εκεί που εμείς θα δίναμε χαλαρά 30 ευρώ για καφεδάκια και κανα τόστ για τα παιδιά…

Έτσι, ντρέπομαι που χαίρομαι όταν κάθομαι μαζί με την Αθηνά και κανονίζουμε τι θα πούμε στον Άγιο Βασίλη να της φέρει για δώρο καθώς ήταν καλό παιδί, ή όταν παραγγέλνω εκείνα τα Nike που έχει σταμπάρει εδώ και δύο μήνες η Βίλυ. Ντρέπομαι, γιατί την ίδια ώρα διαβάζω αυτό το κείμενο στην Καθημερινή για τα παιδιά που αφήνουν νέες μητέρες στα παιδικά χωριά sos καθώς δεν έχουν χρήματα ούτε για το γάλα τους. Ντρέπομαι και πονάει το στομάχι μου όταν διαβάζω την πρώτη παράγραφο στο ρεπορτάζ της Μαρίλης Μαργωμένου:  

«Η Αννα ήταν ακόμα στον παιδικό σταθμό. Είχε πάει απόγευμα και η μαμά της δεν είχε εμφανιστεί. Οι νηπιαγωγοί δεν ήξεραν τι να κάνουν. Ωσπου το κοριτσάκι έβγαλε κάτι απ' την τσέπη του. Ηταν ένα σημείωμα: «Δεν θα γυρίσω να πάρω την Αννα. Δεν έχω λεφτά, δεν μπορώ να τη μεγαλώσω. Συγγνώμη. Η μαμά της»…

Ντρέπομαι και δε μ αφήνει να χαρώ η δική μου προσωπική ευθύνη για όλα αυτά. Ντρέπομαι για όσα δεν έγραψα όταν μπορούσα. Ντρέπομαι για όσα κείμενα λογόκρινα. Ντρέπομαι για όσα δεν δημοσίευσα και τα έκανα γαργάρα. Ντρέπομαι για όσους ηλιθίους, άχρηστους, κλεφταράδες, βλαχοδήμαρχους, τεμπελχανάδες, παλιόγερους ή κωλοπαιδαράδες βουλευτές δεν είπα την αλήθεια. Ντρέπομαι για τα ντηλ με επιχειρηματίες που ήξερα – χωρίς αποδείξεις – ότι έκαναν «συνάδελφοι», επιχειρηματίες και πρώην αφεντικά και δεν τους έβγαλα με κάποιο τρόπο στη σέντρα. Ντρέπομαι που πίστεψα ότι αυτά που έλεγε ο ΓΑΠ θα προσπαθούσε να τα κάνει. Ντρέπομαι που έχουμε κάνει τον Καρατζαφύρερ ρυθμιστή, τον Άδωνη υπουργό, τον Σαμαρά υποψήφιο Πρωθυπουργό, τον Φαήλο συνεντευξιαζόμενο, τον Τσίπρα αρχηγό της αριστεράς, την Κανέλη κομουνίστρια , το ΠΑΣΟΚ δεξιό κόμμα και τον Καραμανλή οσονούπω «χρυσή εφεδρεία».

Ντρέπομαι που ο Κουρής όχι μόνο δεν έχει μπει φυλακή, αλλά είναι ακόμα και σήμερα παράγοντας. Ντρέπομαι που οι εφημερίδες αντί για ειδήσεις και ρεπορτάζ πουλάνε dvd, και προπαγανδίζουν πια ασύστολα τα συμφέροντα των εκδοτών τους. Ντρέπομαι που τα δελτία ειδήσεων είναι μηχανισμοί αποβλάκωσης, ντρέπομαι που κάποτε πριν από πολλά χρόνια χαιρόμουνα που μπήκα στην ΕΣΗΕΑ.

Ντρέπομαι που βγήκε αληθινός ο Μητσοτάκης στο ότι οι Έλληνες δεν έχουν μνήμη και το φασισταριό ο Πάγκαλος για το «μαζί τα φάγαμε», γιατί μπορεί να μην τα φάγαμε όλοι, αλλά όλοι κάναμε πλάτες με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σ αυτούς που τα έτρωγαν.

Ντρέπομαι εν τέλει όχι γι αυτά που έκανα, αλλά γι αυτά που δεν έκανα όταν έπρεπε. Αυτά δεν με αφήνουν να χαρώ όταν έρχομαι αντιμέτωπος με τα αποτελέσματα. Ένα πράγμα όμως με κρατά: ποτέ δεν είναι αργά…  

Δε μπορεί να καταντήσαμε έτσι την Ελλάδα!..

«Δεν θα γυρίσω να πάρω την Αννα. Συγγνώμη»

 Γονείς σε απόλυτη φτώχεια ζητούν να αφήσουν το παιδί τους στα χωριά SOS

Της Μαριλης Μαργωμενου από την Καθημερινή

Η Αννα ήταν ακόμα στον παιδικό σταθμό. Είχε πάει απόγευμα και η μαμά της δεν είχε εμφανιστεί. Οι νηπιαγωγοί δεν ήξεραν τι να κάνουν. Ωσπου το κοριτσάκι έβγαλε κάτι απ' την τσέπη του. Ηταν ένα σημείωμα: «Δεν θα γυρίσω να πάρω την Αννα. Δεν έχω λεφτά, δεν μπορώ να τη μεγαλώσω. Συγγνώμη. Η μαμά της».

Ο άνθρωπος που μου λέει την ιστορία την διηγείται σαν κάτι συνηθισμένο. Ο Στ. Σιφνιός είναι υπεύθυνος της κοινωνικής υπηρεσίας στα Παιδικά Χωριά SOS. «Οι νηπιαγωγοί κάλεσαν την Εισαγγελία», λέει. «Και ο εισαγγελέας έστειλε το παιδί σ' εμάς».

Ολα αυτά δεν έγιναν σε κάποιο βιβλίο του Ντίκενς. Εγιναν σε μια συνοικία της Αθήνας. Η μαμά της Αννας δεν είναι τρελή. Είναι μια κοπέλα που έχασε τη δουλειά της και πανικοβλήθηκε. Σαν την ιστορία της, υπάρχουν τουλάχιστον πεντακόσιες ακόμη ιστορίες. Σήμερα στην Ελλάδα πεντακόσιοι γονείς είναι σε τέτοια οικονομική κατάσταση, που ζήτησαν στα Παιδικά Χωριά SOS να αφήσουν εκεί το παιδί τους.

«Μέχρι πριν από δύο χρόνια, το 95% των αιτημάτων είχε να κάνει με κακοποίηση. Αποφάσιζε ο εισαγγελέας πως κινδυνεύει το παιδί», λέει στην «Κ» η κοινωνική λειτουργός των Χωριών SOS, Π. Βασταρούχα. «Τώρα τα μισά αιτήματα είναι από γονείς σε απόλυτη φτώχεια. Οκτώ στις δέκα φορές είναι Ελληνες, τις πιο πολλές φορές μονογονεϊκές οικογένειες, συνήθως χωρίς άλλους συγγενείς».

Η κυρία Μαρίνα εδώ και 19 χρόνια είναι μητέρα στα Χωριά SOS. Εκείνη ζει την ιστορία από την άλλη πλευρά. «Το καινούργιο παιδάκι το φέρνει στο σπίτι μας η μαμά του», λέει. «Του δείχνει το κρεβάτι του, του δείχνει το δωμάτιό του, του δείχνει εμένα. Και μετά, «σ' αγαπάω» λέει, και φεύγει. Και το παιδάκι μένει στην πόρτα». Το ακούω στη φωνή της.

Στέκονται και κοιτάζουν

Η κυρία Μαρίνα κάνει προσπάθεια για να συνεχίσει. «Κανένα τους δεν φωνάζει», λέει. «Στέκονται στην πόρτα και κοιτάζουν μέχρι να χαθεί η μαμά τους. Αν είναι αδελφάκια, δύο ή πιο πολλά, εκείνο το βράδυ δεν μπορείς να τα χωρίσεις. Τα βάζεις το καθένα στο κρεβάτι του και δέκα λεπτά μετά γίνονται ένα κουβάρι, μαζεύονται όλα μαζί ξανά, να αγγίζουν το ένα το άλλο».

Κανονικά, τα Χωριά SOS δεν δέχονται παιδιά που η οικογένειά τους είναι απλώς φτωχή. Γι' αυτές τις οικογένειες υπάρχει πρόγραμμα στήριξης στο σπίτι. Αλλά η απόλυτη φτώχεια δεν πάει σχεδόν ποτέ μόνη της. «Ηρθε ένα κοριτσάκι εδώ και νόμιζα πως έχει πρόβλημα. Τριών χρόνων, δεν ήξερε ούτε 15 λέξεις», λέει η κοινωνική λειτουργός. «Το είδαν οι γιατροί και είπαν πως η υγεία του είναι μια χαρά. Ο μπαμπάς του στις λαϊκές, η μαμά του τυφλή, το είχαν εγκαταλείψει το παιδί. Οταν δεν σου μιλάει κανείς, πώς να μάθεις λέξεις;». Η φτώχεια οδηγεί στην παραμέληση, ακόμα και στην κακοποίηση. Κάποιοι άνθρωποι, πριν φτάσει το παιδί τους εκεί, διαλέγουν την άλλη λύση. Οσο ακραία κι αν φαίνεται σ' εμάς.

«Εβγαινα απ' το Χωριό να πάρω γάλα για τα δικά μου τα παιδιά», λέει η κυρία Μαρίνα. «Στην κεντρική πύλη ήταν μια γυναίκα μ' ένα κοριτσάκι. Δεν ήξερε ότι εγώ είμαι μητέρα SOS, δεν με είδε καν. Κρατούσε το παιδί της όρθια και του μιλούσε. «Μη νομίζεις πως η μαμά δεν σ' αγαπάει. Σε λατρεύει η μαμά, αλλά δεν έχει να σου δώσει φαγητό. Αυτοί οι καλοί άνθρωποι εδώ...». Νόμιζε πως θα μπει μέσα, θα βρει κάποιον να αφήσει το παιδάκι και θα φύγει». Η κυρία Μαρίνα κρατάει με το χέρι της το μέτωπό της. Οσα χρόνια κι αν είσαι εδώ, μερικά πράγματα δεν τα συνηθίζεις ποτέ. «Το κρατούσε απ' το χέρι», λέει. «Κι αυτό δεν μιλούσε. Μόνο είχε σηκώσει το κεφαλάκι του και την κοίταζε. Δεν ξέρω τι έγινε μετά. Εφυγα. Είχα να πάρω γάλα στα δικά μου τα παιδιά».

Μην πετάτε, χαρίστε

Εχετε κατι που χρειαζεται σε αλλους.

Μπορείτε να το δώσετε στους παρακάτω:

Το «Ιδρυμα Αστέγων του Δήμου Αθηναίων» έχει ανάγκη από ρούχα, σεντόνια, παπλώματα. Αν σας περισσεύουν, το ίδρυμα δέχεται καθημερινά προσφορές 8π.μ.-3μ.μ., Πειραιώς 35. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 210 52 39 465 και 210 52 46 516, e-mail: kyada@otenet.gr, ηλεκτρονική διεύθυνση:http://www.kyada.gr/

Η ΜΚΟ Praksis χρειάζεται φάρμακα για να καλύψει τις ανάγκες των πολυϊατρείων της, που περιθάλπουν δωρεάν μετανάστες και αστέγους. Δέχονται ακόμη και ανοιγμένα, χρησιμοποιημένα κουτιά φαρμάκων. Επικοινωνήστε στα τηλ.: 210 52 05 200, e-mail: info@praksis.gr, ηλεκτρονική διεύθυνση:http://www.praksis.gr/,

Η ομάδα ΡΕΤΟ αποτελείται από πρώην χρήστες ουσιών. Παίρνουν οτιδήποτε θέλετε να πετάξετε, είτε λειτουργεί είτε όχι. Αναλαμβάνουν κάθε είδους επισκευές και κατασκευές. Λειτουργούν δύο μαγαζιά με μεταχειρισμένα έπιπλα και αντικείμενα. Παραλαμβάνουν από το σπίτι σας μεγάλα και μικρά αντικείμενα, έπιπλα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, ρούχα, παιχνίδια, οτιδήποτε, τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 66 55 096.

Το Χατζηκυριάκειο Ιδρυμα παιδικής προστασίας χρειάζεται βιβλία για να ενισχύσει τη βιβλιοθήκη του. Επισκεφθείτε το site http://www.xatzikiriakio.gr/
ΜΠΟΡΕΙΤΕ να συνεννοηθείτε και να στείλετε χρήματα ή αντικείμενα στις οργανώσεις:
- «Τα παιδιά του δρόμου» (Αρίστων 6-8 και γωνία Κωνσταντινουπόλεως 165, Μεταξουργείο-Κολωνός. τηλ.: 210 52 39 402 και 210 52 21 149, 11π.μ.-6μ.μ. καθημερινά),
- «Στέγη Κακοποιημένων Γυναικών» (τηλ.: 210 81 03 496),
- «Θεόφιλος» (τηλ.: 210 88 19 397) για την ενίσχυση πολύτεκνων οικογενειών απ' όλη την Ελλάδα.
ΟΙ μετανάστες της Νέας Μάκρης (foreigners of Nea Makri) οργανώνουν παζάρι κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα στο καφέ «Tiki».
Για πληροφορίες καλέστε την Ingrid στο 6973 35 00 24, e-mail: foreignersinneamakri@yahoo.gr

ΤΟ Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης (πλατεία Ελευθερίας 1, τηλ. 210 33 14 334, 33 78 412 & 38 16 886, fax: 210 33 14 334) για να ενισχύσει τα έσοδά του έφερε και στην Ελλάδα την εναλλακτική μόδα των δημοφιλών στην Ευρώπη καταστημάτων «Charity Shop», που στα ελληνικά μπορούμε να τα ονομάσουμε «φιλανθρωπικά καταστήματα» ή «καταστήματα αλληλεγγύης». Εκεί πουλιούνται σε πολύ χαμηλές τιμές και σε άριστη κατάσταση από δεύτερο χέρι, είδη δώρων, βιβλία, δίσκοι, CD και μικροέπιπλα που πολλοί πολίτες προσφέρουν δωρεάν. Είναι ένα όμορφο, χαρούμενο παζάρι, όπου μπορείς να προσφέρεις ό,τι δεν χρειάζεσαι για να το αγοράσει κάποιος άλλος φτηνά. Στο δεύτερο χέρι λειτουργεί και γωνιά με αντίκες, ενώ μπορείς να ψωνίσεις και αχρησιμοποίητα αντικείμενα που προσφέρουν ζωγράφοι, συγγραφείς, επιχειρήσεις στην ειδική γωνιά «Πρώτο χέρι» (Φειδίου 14-16, τηλ./fax: 210 38 16 886).

ΧΑΡΙΣΤΙΚΟ παζάρι λειτουργεί μεταξύ άλλων ο συνεταιρισμός και το εναλλακτικό και αλληλέγγυο εμπόριο «Ο Σπόρος» (Σπύρου Τρικούπη 21 στα Εξάρχεια, τηλ.: 210 38 01 375. http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.sporos%2F&h=lAQH6LDEU
Ο Σποροχώρος λειτουργεί από Δευτέρα μέχρι Σάββατο 11.30π.μ.-3μ.μ., και απογεύματα Δευτέρα έως Παρασκευή 5.30μ.μ.-8.30μ.μ. Πωλούνται κυρίως ρούχα σε καλή κατάσταση, αλλά και βιβλία, παπούτσια, βίντεο, μικρά παιχνίδια.

Αντιγράψτε το και διαδώστε το, παρακαλώ.

Λίγο γάλα για πολλά παιδιά

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου, στην πλ. Κοραή (Μετρό Πανεπιστήμιο) 3.00μ.μ.-10.30 μ.μ.

Οι Γιατροί του Κόσμου σε συνεργασία με τουςatenistas διοργανώνουν και φέτος τη Χριστουγεννιάτικη γιορτή τους για τα παιδιά που βιώνουν την οικονομική κρίση. Ελάτε να στήσουμε όλοι μαζί ένα δέντρο με γάλατα για να έχουν αυτά τα Χριστούγεννα όλα τα παιδιά ένα ποτήρι ζεστό γάλα. 

Μια μικρή αλλά σημαντική χειρονομία αγάπης και αλληλεγγύης για να κρατήσουμε ζωντανό το πνεύμα των Χριστουγέννων σε μια περίοδο που η χώρα μας βιώνει ανθρωπιστική κρίση και όλοι έχουμε ανάγκη να κάνουμε κάτι μαζί .Στην περσινή γιορτή μας η συμμετοχή του κόσμου ήταν συγκινητική. Συγκεντρώθηκαν πάνω από 5.000 κουτιά γάλα και 3 τόνοι τρόφιμα. Φέτος, σας περιμένουμε πάλι στον πεζόδρομο απέναντι από την Πλ. Κοραή (Μετρό Πανεπιστήμιο), με ένα κουτί γάλα να γιορτάσουμε μαζί για τα παιδιά όλου του κόσμου.

Επίσης μπορείτε να φέρετε μαζί σας:

• Γάλα (Κουτιά)
• Παιδικά Γάλατα
• Παιδικές Τροφές
• Ρύζι
• Όσπρια
• Μακαρόνια
• Λάδι

www.mdmgreece.gr     www.atenistas.gr

ΜπλεΜήλο: "Τί να την κάνω την επιδότηση;"

ΜπλεΜήλο: "Τί να την κάνω την επιδότηση;": Ένας 77χρόνος αγρότης από την Κρήτη αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο πως το μέλλον της Ελλάδας δεν βρίσκεται ούτε στις επιδότησεις και τ...

Λαϊκισμός

φωτό του Grant R

Εδώ ο κόσμος καίγεται και το αιδοίο καλλωπίζεται! Είναι ο μόνος τίτλος που θα μπορούσα να βάλω στην πολιτική επικαιρότητα. Έχουμε φτάσει στον πάτο, κολυμπάμε με το ίζημα και οι πολιτικοί ταγοί ασχολούνται με την πάρτη τους, τα ψηφαλάκια τους, τις εσωτερικές ισορροπίες με τους βλαχοπολιτικάντηδες και τις εμετικές κόντρες για το ποιος έφταιγε πιο πολύ για την κατάσταση που έχει έρθει η χώρα.

Μην τσακώνεστε μαλάκες. Εμείς φταίμε που σας ψηφίσαμε.

Αντί λοιπόν για προτάσεις και λύσεις έχουμε στην καθημερινή επικαιρότητα – με τη βοήθεια και των Μέσων που ασχολούνται με αυτά – τα παραπολιτικά να αντικαθιστούν το πρώτο θέμα. Όπως θα έλεγε και ο κινέζος «είναι αυτό μακέτο;», σας ερωτώ κι εγώ είναι τα παρακάτω λαϊκισμός;      

Λαϊκισμός: Μαζεύτηκαν πενηνταφεύγα κουστουμάτοι με τις Μερτσέντες τους, τους οδηγούς, τους γραμματείς, τους Φαρισαίους, τους μπάτσους και τα δουλικά και έκαναν υπουργικό συμβούλιο, όπου το  θέμα που τους απασχόλησε ήταν το γιατί έλειπαν Δήμας και Αβραμόπουλος. Ήταν δικαιολογημένοι ή όχι; Μέγα ερώτημα για τη γιαγιά που είδε χθες να της κόβουν τα 230 ευρώ του ΕΚΑΣ από τη σύνταξη των 460 ευρώ που παίρνει από τον ΟΑΕΕ τον οποίο πλήρωνε 40 χρόνια ο μακαρίτης ο άντρα της. Πολλαπλασιάστε με πενταψήφιο νούμερο.

Λαϊκισμός: Μπορεί η ΝΔ να αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση που στηρίζει ή πρέπει να τα κάνει όλα αβαβά μετά την παροιμιώδη κωλοτούμπα του πατριωτικότερου των πατριωτών της δεξιάς; Αγωνιά πολύ για την απάντηση ο Τάσος και η Ντόρα, 40ρηδες φίλοι μου με ένα κοριτσάκι στην Τετάρτη δημοτικού και άνεργοι και οι δύο πάνω από ένα χρόνο τώρα. Πολλαπλασιάστε με εξαψήφιο νούμερο.

Λαϊκισμός: Θα προσπαθήσει ο ΓΑΠ να κρατήσει την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ ή θα παραδώσει στους δελφίνους; Θα στηρίξει Λοβέρδο ή Παπουτσή απέναντι στον χοντρό; Τι παιχνίδι παίζουν οι 80 βουλευτές με τις επιστολές; Αμείλικτα ερωτήματα τα οποία κρατούν άγρυπνη την πτυχιούχο 30άρα με τα μεταπτυχιακά του εξωτερικού που η τελευταία δουλειά με ένσημα που βρήκε ήταν πωλήτρια ρούχων σε πολυεθνική πριν από δύο χρόνια για έξι μήνες. Πολλαπλασιάστε με εξαψήφιο νούμερο.

Λαϊκισμός: Ο Παντελής Καψής είναι άνθρωπος του Ψυχάρη; Είναι του Βενιζέλου; Του Γιώργου; Της μαμάς του; Ποιο βρόμικο σχέδιο τον έφερε από δήμαρχο στο ΔΟΛ – κλητήρα του Παπαδήμου; Προβληματίζονται πολύ με το μέλλον του μεγαλοδημοσιογράφου οι γονείς των παιδιών στο σχολείο της κόρης μου οι οποίοι παρακάλεσαν να μην πηγαίνουμε τα παιδιά σε θέατρα και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες εκτός σχολείου γιατί δεν έχουν να δώσουν τα 7-8 ευρώ που χρειάζονται κάθε φορά. Πολλαπλασιάστε με πενταψήφιο νούμερο.

Λαϊκισμός: Ο Μπουμπούκος τσακώνεται με την υπουργάρα τον Παπουτσή για τις αρμοδιότητες, τη θέα των γραφείων τους, ενώ σαφώς υποβόσκει το αναπάντητο ερώτημα ποιος την έχει πιο μεγάλη. Την ίδια ώρα στη γωνίας των οδών Μαρίνου Αντύπα και Ψαρών όπου στεγάζονταν τρία μαγαζάκια, ένα γυμναστήριο και ένα τριώροφο φροντιστήριο, χάσκει αδειανό ένα κτήριο ζητώντας ενοικιαστές. Πολλαπλασιάστε το με εξαψήφιο αριθμό.

Λαϊκισμός: Άγρια κόντρα ξέσπασε μεταξύ του προέδρου του ΛΑΟΣ Γιώργου Καρατζαφέρη και της πρόεδρου της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρας Μπακογιάννη. Την εξέλιξη προφανώς παρακολουθούν με προσοχή οι πάνω από 20.000 άστεγοι συμπολίτες μας. Οι επονομαζόμενοι «νεόπτωχοι» που ζουν είτε στον δρόμο, είτε σε ακατάλληλες συνθήκες στέγασης, όπως σε εγκαταλελειμμένα σπίτια, άδειες αποθήκες και, σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμα και στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου τους. Άνθρωποι μετρίου έως υψηλού μορφωτικού επιπέδου, που δεν παρουσιάζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, εξαρτήσεις ή προβλήματα παραβατικότητας και που μέχρι πρότινος μπορούσαν, έστω και με δυσκολία, να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες τους.

Λαϊκισμός: Ο Τσίπρας ζήτησε στη Βουλή από τον Πρωθυπουργό να αποκηρύξει τον Πάγκαλο που αποκάλεσε τους «αγανακτισμένους» φασίστες, κομμουνιστές ή μαλάκες, ενώ θα έπρεπε να τους χαρακτηρίσει απλά Συριζαίους και να αφαιρέσει το διαζευκτικό. Η ευαισθησία του έλληνα Τσάβες χαροποίησε τους χιλιάδες αναπήρους που είδαν να περικόπτονται τα προνοιακά επιδόματα και να σταματά η δωρεάν ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη, έτσι ώστε τα δημοσιονομικά μας να μαζευτούν και να πάρουμε την 7^η δόση που θα τους βρεί όμως επαίτες.

Θα συνέχιζα επί μακρόν, αυτά ήταν όμως τα βασικά θέματα εφημερίδων και ραδιοφώνων σήμερα…

Μας κλέβουν όλοι..

Έψαξα στις εταιρίες μετατροπών αναπηρικών αυτοκινήτων να βάλω τα φλας δεξιά σε ένα μεταχειρισμένο ΙΧ που πήρα. Οι τιμές που μου έδωσαν ήταν οι εξής: 800 ευρώ για ενσύρματο σύστημα σαν "τηλεκοντρόλ" στη μπίλια του τιμονιού, ή 1270 για το ίδιο σε ασύρματο! Λίγο πριν το εγκεφαλικό και πριν αποφασίσω οτι μπορώ να ζήσω και χωρίς φλάς (και με τις μούτζες των οδηγών που ακολουθούν), άλλη εταιρία με παρέπεμψε σε μάστορα να μου κάνει μια μηχανική πατέντα. Για ένα σιδεράκι που πιάνει στο φλας και βγαίνει πάνω από το λεβιέ των υαλοκαθαριστήρων πλήρωσα 170 ευρώ και με πλήρη άρνηση για απόδειξη παρά τη σχετική πίεση. Γλίτωσα μεν ένα κάρο χρήματα, αλλά για μια ακόμα φορά νιώθω οτι με κλέβουν όλοι ποντάροντας στην ανάγκη μου... Ξεφτίλες.