Τι δεν μας είπε ο Σημίτης

Του Κώστα Γερονικολού

Διάβασα προσεκτικά, όπως έπρεπε να κάνει κάθε πολίτης, στις δύσκολες αυτές ώρες, το άθρο- παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη , στην "Καθημερινή της Κυριακής". Οχι για να γίνω σοφότερος ή να καταλάβω προς τα που θα πάνε τα πράγματα, αφού για μια ακόμα φορά, "μάσησε" τα φύλλα της Δάφνης και σαν σύγχρονη Πυθία, αποστασιοποιούμενος των όποιων ευθυνών του, επανέλαβε τα "ήξεις, αφίξεις, ου με πείσεις", για να προφητεύσει κινδύνους χρεοκοπίας της χώρας, για μετά . . . το 2025 !. Αλλά για να διαπιστώσω, για μια ακόμα φορά, ότι ο άνθρωπος, που η δύστυχη Ελλάδα είχε την κακοδαιμονία να την κυβερνά για μια ολόκληρη 8ετία, εξακολουθεί να παραμένει μια μετριότητα, με εγγενείς αδυναμίες άσκησης καταλυτικού λόγου, με ανύπαρκτες ηγετικές ικανότητες, κατάφορτος με κακότητες, άφιλος,   απροσπέλαστος ακόμα και στους ανθρώπους, που με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο τον βοήθησαν να αναρριχηθεί στην εξουσία και απροσχημάτιστα Μακιεβαλικά ιντριγκαδόρος.

Γιατί τι άλλο από μια νέα ίντριγκα καταστρώνει σε βάρος της κυβέρνησης και της χώρας, με το ανεπίκαιρο άρθρο - ποταμό, που δημοσίευσε χθες. Διάβασα πολλά σχόλια και κριτικές σε διάφορες ιστοσελίδες, δεν επιθυμώ να ασχοληθώ με όλα αυτά και κυρίως με την ουσία του άρθρου του πρώην πρωθυπουργού, η οποία στο κάτω-κάτω της γραφής, μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια μακροσκελής επιστολή συνταξιούχου, προς τη σύνταξη μιας έγκυρης εφημερίδας. Η εγκυρότητα του μέσου, όμως, ποτέ δεν έχει την αντανάκλαση της στην επιστολογραφία που φιλοξενεί. . . .

Ευκαιρίας δοθείσης, όμως, θεώρησα σκόπιμο, σήμερα, να βγάλω από τα σώψυχα μου, ορισμένα πράγματα που κρατούσα μέσα μου, για πάνω από τριάντα χρόνια.

Τον Κώστα Σημίτη τον γνώρισα το 1967, στους Δημοκρατικούς Συνδέσμους, εγώ νεαρός δημοσιογράφος και στέλεχος της ΕΔΗΝ κι εκείνος Πανεπιστημιακός δάσκαλος, στην Πάντειο, αλλά και ενεργό στέλεχος της Κεντροαριστεράς, στην όμάδα που είχε συγκροτηθεί γύρω από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το χουντικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967, διέλυσε το Δημοκρατικό Κίνημα. Σύντομα εγώ βρέθηκα στην αντιστασιακή οργάνωση ΕΚΔΑ, που δημιούργησαν ο Αντώνης Λιβάνης και ο μακαρίτης Σάκης Πεπονής και ο Σημίτης, όπως έμαθα αργότερα,  στη Δημοκρατική Αμυνα. Εγώ πήγα φυλακή, ο Σημίτης κατόρθωσε και διέφυγε στη Γερμανία, όταν οι χουνταίοι ξήλωσαν τη Δημοκρατική Αμυνα.

Δεν αμφισβητώ επ' ουδενί την αντιστασιακή δράση του υφηγητή, τότε, του Εμπορικού Δικαίου στην Πάντειο, αλλά δεν αντέχω στον πειρασμό να μην αναφέρω ότι κορυφαία στελέχη της Δημοκρατικής Αμυνας έλεγαν, από τότε, ότι ναι μεν ο Σημίτη βοήθησε στον αγώνα, αλλά προσπαθούσε πάντα να ασχολείται με δευτερεύουσες ενέργειες, αποφεύγοντας να εκτίθεται σε άμεσους κινδύνους. Οπως π. χ.  μετέφερε εκρηκτικές ύλες, αλλά άφηνε τον Σάκη Καράγιωργα, επίσης καθηγητή της Παντείου, να τις τοποθετεί και να τις εκρήγνει. Είναι, ίσως, κάτι στο DNA του Κώστα Σημίτη, που το κουβαλάει μέχρι σήμερα.

Οταν,  στα 1974,  έπεσε το χουντικό καθεστώς, ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως ηγέτης του ΠΑΚ και η Δημοκρατική Αμυνα, δημιούργησαν το ΠΑΣΟΚ, ο Κώστας Σημίτης ήταν από τα ιδρυτικά και κορυφαία στελέχη του νέου κόμματος. Το 1975, ο Ανδρέας, με όχι και τόσο δημοκρατικές διαδικαίες, καρατόμησε και διέγραψε από το ΠΑΣΟΚ τα στελέχη της Δημοκρατικής Αμυνας, αλλά, ως εκ του θαύματος, διασώθηκε ο Σημίτης, ο οποίος και τοποθετήθηκε στο πανίσχυρο τότε Εκτελεστικό Γραφείο του Κινήματος. Κανά χρόνο αργότερα ανέλαβε και την καθοδήγηση του Τομέα Μελετών και Διαφώτισης, πόστο κρίσιμο για την ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος. Στα 1979 κι ενώ η κομματική γραμμή του ΠΑΣΟΚ ήταν "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο" και εκπεφρασμένη η αρνητική στάση της ηγεσίας του στην ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, το ΚΕΜΕΔΙΑ του Κινήματος, που την ευθύνη του είχε ο Σημίτης, κυκλοφόρησε πανελλαδικά μια αφίσσα, με την οποία τασσόταν υπέρ "της ΕΟΚ των . . . εργαζομένων". Ακολούθησε πολιτικός σεισμός και απομάκρυνση του Σημίτη από το Εκτελεστικό Γραφείο, όχι, όμως, από το κόμμα.

Πολλά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1995, ρώτησα τον Ανδρέα, πως γλίτωσε, τότε, τον αποκεφαλισμό ο Σημίτης. "Ακου", μου είπε "το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν τότε στον προθάλαμο της εξουσίας. Είχε μετατραπεί σε ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα και για να διατηρήσει την ορμηκότητα του, χρειαζόταν η παρουσία όλων μας, ανεξαρτήτως ιδεολογικών περεκκλίσεων. Κάθε κλάδεμα θα αποτελούσε ανάχωμα στην προσπάθεια μας"!!!. . . Το βράδυ των εκλογών της 18ης Οκτωβρίου 1981, αφού είχε πλέον γίνει γνωστό ότι το ΠΑΣΟΚ εξασφάλιζε παντοδύναμη κυβερνητική εξουσία, βρέθηκα , σε κάποια στιγμή, εν μέσω πανηγυρισμών, να συνομιλώ στο Καστρί με τον Κώστα Σημίτη, ο οποίος μου επιβεβαίωσε ότι θα αναλάβει το υπουργείο Εμπορίου και προσπάθησε να μου εξηγήσει, ότι νοματελειακά η μοίρα της χώρας μας είναι συνυφασμένη με την πορεία της Ευρωπαικής Ενωσης. Τελικά, ύστερα από δυό μέρες ορκίστηκε υπουργός Γεωργίας και αναμφισβήτητα η παρουσία και οι ευρωπαικές διασυνδέσεις του, βοήθησαν τον Ανδρέα Παπανδρέου και τη χώρα να εξασφαλίσει τα περίφημα Μεσογειακά Προγράμματα, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ECU, τα οποία η περήφανη αγροτιά μας και οι λήσταρχοι αγροτοσυνδικαλιστές μετουσίωσαν σε "αρπαχτές", πολυτελή σπίτια, οινόπνευμα αμφίβολης ποιότητας, τζόγο, πληρωμένο έρωτα, διασκέδαση σε "πολιτιστικά κέντρα" (βλέπε σκυλλάδικα) και BMW.  

Στη διάρκεια της πρώτης 4ετίας της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, ο κ.  κσθηγητής του Εμπορικού Δικαίου, παρά τα όσα λέγονται για τους ακαδημαικούς δασκάλους, επέδειξε διαχειριστικές και φοροτεχνικές ικανότητες. Γεγονός που επισημάνθηκε και οδήγησε τον Ανδρέα Παπανδρέου να του αναθέσει τη διαχείρηση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, μετά τις εκλογές του 1985, αφού ο προηγούμενος υπουργός και επίσης καθηγητής Γεράσιμος Αρσένης, τα είχε κάνει μπάχαλο. Ο Σημίτης ακολούθησε μια πολιτική αυστηρής (για τα δεδομένα της εποχής εκείνης) λιτότητας και μετά μια επιτυχή διετή θητεία, καρατομήθηκε αιφνιδιαστικά, μέσα στη Βουλή από τον Ανδρέα. Πολλά ειπωθηκαν και γράφτηκαν για την πρωθυπουργική αυτή ενέργεια, που οι περισσότεροι την απέδωσαν σε πιέσεις των κορυφαίων κομματικών στελεχών (Ακη, Γεννηματά και Λαλιώτη), στις αντιδράσεις της πανίσχυρης τότε ΠΑΣΚΕ και στα αρνητικά δημοσιεύματα των φιλικών "δημοκρατικών" Συγκροτημάτων. Τα πράγματα, βέβαια, ήταν,  όπως πάντα, πολύ διαφορετικά. Ο Παπανδρέου δεχόταν κάθε βράδυ τις εισηγήσεις των ανθρώπων του στενού φιλικού του κύκλου (Λιβάνης, Κατσιφάρας, Κουτσόγιωργας, Παπούλιας), ότι έπρεπε να τελειώνει με το Σημίτη, γιατί γινόταν. . . επικίνδυνος και θα τον έβρισκε μπροστά του, σε ενδεχόμενη εσωκομματική κρίση. Μάλιστα το "μότο" του Κατσιφάρα, που και δημόσια, στην πλατεία Κολωνακίου, διαλαλούσε ήταν ότι ένας καλός υπουργός Εθνικής Οικονομίας, βρίσκεται εν δυνάμει στον προθάλαμο της πρωθυπουργίας. Ε, δεν χρειαζόταν να ακούσει περισσότερα ο Ανδρέας!. . . .

Από την πλευρά του ο Σημίτης έφυγε πικραμένος, αλλά πολύ περισσότερο διδαγμένος για τις συνθήκες λειτουργίας της πραγματικής πολιτικής ζωής. Αμεση περίπτωση να διεκδικήσει τη διαδοχή του Ανδρέα, δεν υπήρχε, αφού το ρόλο αυτό, από την πλευρά των αντιπαπανδρεικών κομματικών στελεχών, την είχε "καπαρώσει" ο Γεννηματάς. Αλλά δεν ξέρεις τι φέρνει η ζωή. . . . Ετσι ο απόκοσμος και χολερικός Σημίτης, με τις ελίτ παρέες του και τις μονόχνωτες απόψεις, άλλαξε προσωπείο. Αρχισε να καλλιεργεί σχέσεις με περιφερειακά κομματικά στελέχη, να βγαίνει για φαγητό με βουλευτές της επαρχίας, που στην κ.  Δάφνη έφερναν αναγούλα, να αποκτά φιλικές σχέσεις με μεγαλοεκδότες και μεγαλοδημοσιογράφους και γενικά να "χτίζει" το ίματζ του.

Δεν χρειάστηκε να περιμένει πολύ. Πάνω στο χρόνο ο Ανδρέας αρρώστησε, ταυτόχρονα ξέσπασε το σκάνδαλο Κοσκωτά και το πρώτο στέλεχος της Παπανδρεικής παράταξης, μέσα στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και δημοφιλέστατο στα λαικά στρώματα, ο Μένιος Κουτσόγιωργας, συνελήφθη. . . κλέπτων οπώρας. Ακολούθησε η εκλογική ήττα του ΠΑΣΟΚ, τον Ιούνιο του 1989 και ο σχηματισμός της λεγόμενης "κυβέρνησης της ντροπής", ανάμεσα στη Δεξιά του Μητσοτάκη και το ΚΚΕ του Φλωράκη.  

Εσωτερική αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση (κατά παραλλαγή της γνωστής ρήσης του μεγάλου τιμονιέρη Μάο Τσε Τουνγκ). Ο Σημίτης είδε τη χρυσή ευκαιρία να τελειώνει το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου και προσπάθησε να προσεταιριστεί όλα τα αντιπαπανδρεικά στοιχεία, τους κομματικούς θιασώτες της "κάθαρσης", κάθε τυχοδιωκτικό στοιχείο που από το 1981 είχε μείνει εκτός της νομής της εξουσίας ή είχε απομακρυνθεί, γιατί έβαλε όχι μόνο το δάκτυλο, αλλά ολόκληρη την παλάμη "στο μέλι", τους φίλους του, πλέον μεγαλοεκδότες και μεγαλοδημοσιογράφους. Μέχρι και εμένα πλησίασε ο ίδιος, μετά από μια συνεδρίαση της ΚΕ του Κινήματος, για να με "στρατολογήσει"!!!. . . Βέβαια εγώ,  σαν ντόμπρος Ρουμελιώτης του τα'πα έξω από τα δόντια κι από τότε με έβλεπε σαν κόκκινο πανί.

Η δυναμική αυτή αντεπίθεση του Σημίτη έπεσε στο κενό, για δυό λόγους. Πρώτα γιατί ο Ανδρέας, ακόμα κι απ' το "θερμαινόμενο φέρετρο", που βρισκόταν, όρθωσε το ανάστημα του και συσπείρωσε τα εκατομμύρια των οπαδών, ψηφοφόρων και φίλων του ΠΑΣΟΚ, διατηρώντας το εκλογικό ποσοστό του Κινήματος γύρω στο 40%, στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις που ακολούθησαν, μέσα σε ένα 10μηνο και δεύτερον γιατί ο Γιώργος Γεννηματάς αρνήθηκε να ακολουθήσει τις τυχοδιωκτικές ενέργειες του και να στραφεί κατά του ευεργέτη του.

 Ο Σημίτης, όμως και οι συν αυτώ, δεν το έβαλαν κάτω. Συνέχισε την ίντριγκα και τον παρασκηνιακό αγώνα. Εξασφάλισε τη συγκρότηση μιας αντιηγετικής πεντάδας, που την αποτελούσαν ο ίδιος και Ο Θ.  Πάγκαλος, η Βάσω Παπανδρέου, ο Παρασκευάς Αυγερινός και κάποια στιγμή και ο Κώστας Λαλιώτης(!!!). Τους ακολουθούσε μια μεγάλη ομάδα βουλευτών και κομματικών στελεχών. Διάλεξαν να δώσουν τη "μάχη" τους κατά του Παπανδρέου στη συνεδρίαση της ΚΕ του Κινήματος, που έγινε την 1η Νοέμβρη 1990, στο ξενοδοχείο "Πεντελικόν", στο Κεφαλάρι. Αντικείμενο της διαμάχης ήταν αν θα ψηφιζόταν η εισήγηση του Ανδρέα να εκλεγεί γραμματέας του Κινήματος ο Ακης Τσοχατζόπουλος ή ο Παρασκευάς Αυγερινός, που πρότεινε η πλευρά Σημίτη. Ολα έδειχναν ότι το ΠΑΣΟΚ τράβαγε ανοιχτά για διάσπαση. Και τη φορά αυτή την κατάσταση έσωσε ο Γεννηματάς, που ανοιχτά τάχθηκε υπέρ της "πρότασης του Προέδρου" και πήρε μαζί του και το σύνολο των συνδικαλιστών του Κινήματος. Αποτέλεσμα ήταν να περάσει η πρόταση Παπανδρέου.

Ολοι περίμεναν την επόμενη μέρα να ξεσπάσει η οργή του Ανδρέα και να υπάρξει η άμεση διαγραφή της Ομάδας Σημίτη. Δεν έγινε τίποτα όμως. Μόνο ο Λαλιώτης διαχώρισε τη θέση του από την ομάδα Σημίτη και τα πράγματα πήραν τον κανονικό τους ρυθμό. Η ομάδα Σημίτη, Πάγκαλου, Βάσως Παπανδρέου και Παρασκευά Αυγερινού, συνέχισε τη δράση της, μέσα στους κόλπους του Κινήματος και έχει μείνει γνωστή στην πολιτική ιστορία του τόπου, ως "η Συμμορία των 4".

Η αντιλαική πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, από το Μάιο του 1990, υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και η αποστασία του Αντώνη Σαμαρά, οδήγησαν σε εκλογές το Σεπτέμβριο του 1993. Το ΠΑΣΟΚ και τα στελέχη του, μπροστά στην προοπτική της επανόδου στην εξουσία, άφησαν κατά μέρος την εσωστρέφεια και τις ίντριγκες και ρίχτηκαν στον εκλογικό αγώνα. Το ΠΑΣΟΚ πήρε μεγάλη πλειοψηφία και ο Παπανδρέου, με σοβαρά κλονισμένη την κατάσταση της υγείας του, ορκ΄'ιστηκε για τρίτη φορά πρωθυπουργός. Υπουργός ανάπτυξης ανέλαβε ο Κώστας Σημίτης. Και ύστερα από μερικές μέρες, έσκασε η "βόμβα". Ο Γιώργος Γεννηματάς ανακοίνωσε ότι πάσχει από καρκίνο και οι γιατροί του έδωσαν περιθώρια ζωής για έξι το πολύ μήνες. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε, με τηλεοπτικό του διάγγελμα, ότι ο Γεννηματάς θα παραμείνει στη θέση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, ενώ στο πολιτικό γραφείο του Σημίτη, στην οδό Ακαδημίας . . . . άνοιγαν σαμπάνιες!!!. . . Ο δρόμος του για την εξουσία είχε ανοίξει διάπλατα.

Τον Απρίλιο του 1994 πέθανε ο Γεννηματάς. Υπουργός Εθνικής Οικονομίας ορίσθηκε ο Γιάννος Παπαντωνίου, του κλίματος Σημίτη. Η συμμορία ξεσάλωσε. Οτι ρουσφέτι ζητούσε ο κάθε βουλευτής, που σε ενδεχόμενη ψηφοφορία θα τασσόταν υπέρ του Σημίτη, γινόταν με ηλεκτρονική ταχύτητα, σε χρόνο dt, που λένε και οι νεότεροι. Στα κομματικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που ήταν μέλη του Συνεδρίου και θα αποφάσιζαν για το νέο Πρόεδρο του Κινήματος, δίνονταν αφειδώς δάνεια, αργομισθίες και κάθε τι που ζητούσαν για να δώσουν την ψήφο τους υπέρ του Σημίτη. Μιας Πανελλαδικής δράσης ομάδα, υπό τον "στρατηγό του αγώνα" Θόδωρο Τσουκάτο, όργωνε την επικράτεια και πρόσθετε ψηφαλάκια. Οργια επί οργίων.

Από την άλλη πλευρά, παρακολουθούσαν με αμηχανία την κατάσταση και προσπαθούσαν να πείσουν τον Παπανδρέου να αντιδράσει. Τελικά τον Οκτώβριο του 1995, ο Ανδρέας ανάγκασε το Σημίτη σε παραίτηση, με αφορμή κάποιες αποφάσεις του για το μέλλον των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Παρά τις πιέσεις, όμως, που δέχτηκε,  δεν προχώρησε στη διάγραφη του από το ΠΑΣΟΚ.  "Θα το δούμε αργότερα", μου αποκάλυψε ότι είπε στενός του συνεργάτης.

Ελα, όμως, που η ιστορία έχει τις δικές της προτεραιότητες. Δέκα μέρες αργότερα, ο Παπανδρέου μεταφέρθηκε ετοιμοθάνατος στο Ωνάσειο.

Ακολούθησε ένα εφιαλτικό 2μηνο, ο Παπανδρέου αντιστεκόταν στο χάρο και ο Σημίτης έκλεινε "ντιλ"με τους μεγαλοεκδότες και τα άλλα αρπακτικά του μεγάλου κεφαλαίου, για να τον στηρίξουν στην κούρσα διαδοχής του Ανδρέα. Ηξερε ότι απέναντι του θα είχε τον διατελούντα εν μακαρία νιρβάνα Ακη, που ενώ αυτός τροχούσε τα μαχαίρια, εκείνος περί άλλων ετίρβαζε. Για να ξεμπερδεύουν μια ώρα αρχήτερα , οι Σημιτικοί, που ο φιλικός τους πλέον Τύπος είχε βαφτίσει "εκσυγχρονιστές", άρχισαν να απαιτούν την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου από την πρωθυπουργία, λόγω αδυναμίας εκτέλεσης των καθηκόντων του. Ποιός, όμως, θα αναλάμβανε μια τέτοια αποστολή?Η λύση βρέθηκε σύντομα. Από τη μία πλευρά ο Σημίτης και από την άλλη ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Αντώνης Λιβάνης, συναποφάσισαν, όπως λένε και στα συμβόλαια, οι δύο τελευταίοι να εξασφαλίσουν την υπογραφή παραίτησης του Ανδρέα Παπανδρέου από την πρωθυπουργία και ο πρώτος των "συμβαλλομένων", αφού εξασφαλίσει την πρωθυπουργία και την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, να την παραδώσει στον Γιώργο Παπανδρέου, ύστερα από 8 χρόνια.

Αυτό συμφωνήθηκε στις 7 ιανουαρίου του 1996. Υστερα από 8 χρόνια, στις 7 Ιανουαρίου του 2004, ο Κώστας Σημίτης παρέδωσε την προεδρία του ΠΑΣΟΚ στο Γιώργο Παπανδρέου.

Τυχαίο? Δεν νομίζω. . . .

Στις 16 Ιανουαρίου 1996, σε κάποια στιγμή αναλαμπής του ο Ανδρέας υπέγραψε την παραίτηση του από την πρωθυπουργία, παρόντων του γιού του Γιώργου και του Λιβάνη. Οπως έγινε αργότερα γνωστό, ο ετοιμοθάνατος ηγέτης ζήτησε από το Γιώργο να μην υποστηρίξει το Σημίτη στην εκλογή της διαδοχής. Σύμφωνα με τις ίδιες, έγκυρες πληροφορίες, το ίδιο ζήτησε και από το Λαλιώτη, που τον επισκέφθηκε την επόμενη ημέρα.

Βέβαια και οι δύο με παρασκηνιακές και ιντριγκαδόρικες μεθοδεύσεις, συνέτειναν στην εκλογή, από την Κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, του Κώστα Σημίτη στην πρωθυπουργία και ένα εξάμηνο αργότερα στην προεδρία του Κινήματος.

Κι έτσι άρχισε το μεγάλο πάρτι των "εκσυγχρονιστών", με τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, τη θεοποίηση της "αρπαχτής" και της μίζας, της παράδοσης του εθνικού πλούτου στους "εθνικούς νταβατζήδες και μεγαλοεργολάβους", τη βίαιη αναδιανομή του εθνικού πλούτου, με το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, υπέρ των ανερχόμενων νέων τζακιών, της πλαστογράφησης των εθνικών στατιστικών στοιχείων, για να εξασφαλιστεί η ζητούμενη από τους Γερμανούς ένταξη μας στην Ευρωζώνη, της πλήρους εγκατάλειψης της εκτός Αθηνών Ελλάδας από έργα υποδομής, της εκτίναξης του δημόσιου χρέους και τόσων άλλων δυσμενών για την οικονομική και κοινωνική ζωή μας, που μας οδήγησαν στην σημερινή εξαθλίωση και για τα οποία το άρθρο ποταμός του Σημιτάκου δεν μας λέει τίποτα.