της Φωτεινής Τσαλίκογλου
(Αφιερωμένο στη Ντόρα, που έδωσε τη σοκολάτα στη μικρή λαθρεπιβάτισσα).
Η σκηνή στο τρόλει. Διαδρομή Αλεξάνδρας - Σύνταγμα.. Δεν είναι ώρα αιχμής. Τα περισσότερα καθίσματα είναι άδεια. Μια γυναίκα, καταφανώς Αλβανικής καταγωγής, (κάτι στο ανήσυχο βλέμμα, κάτι στα χρώματα, κάτι στη θέση που άβολα καταλαμβάνει στο κάθισμα δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας: "δεν είναι δικιά μας"). Πλάι της κάθεται ένα κοριτσάκι ίσαμε έξι ετών, η κόρη της. Στην αγκαλιά της η μητέρα κρατα μια μεγάλη διάφανη πλαστική σακούλα γεμάτη από μικρά λευκά καρβελάκια ψωμιού.
Η Ντόρα επιβιβάζεται στη στάση της Αλεξάνδρας. Μαζί της και η ηλικιωμένη Ελληνίδα.
Η ηλικιωμένη Ελληνίδα με το που ανεβαίνει εντοπίζει την Αλβανίδα μητέρα και στέκεται απέναντι της βάζοντας στη μέση τα χέρια της.
‘’Εχει εισιτήριο’’ ρωτά, η αυτόκλητη επόπτρια δείχνοντας την μικρή.
Η Αλβανίδα αιφνιδιάζεται ‘’όχι’’ κάνει με το κεφάλι.
Η Ελληνίδα γριά αγριεύει ‘’εσύ’’ ρωτά την ίδια, ‘’εσύ έχεις εισιτήριο;’’
‘’Ναι’’ κάνει με το κεφάλι της η Αλβανίδα.
‘’Να το δω’.
Η Αλβανίδα σηκώνει τη σακούλα, την ακουμπά, χάμω, ανοίγει την τσάντα της, ψάχνει αγωνιωδώς, η γριά χάνει την υπομονή της.
‘’Γρήγορα. Τελείωνε. Το εισιτήριο’’ της λέει.
Η Αλβανίδα βρίσκει επιτέλους το εισιτήριο, με ένα ίχνος ανακούφισης της το δείχνει. Η Ελληνίδα γριά ελέγχει το εισιτήριο. Είναι το σωστό.
-‘’Να την πάρεις στην αγκαλιά σου αυτήν’’ υποδεικνύει δειχνοντας τη μικρή ‘’δεν μπορεί να κρατάει μια ολόκληρη θέση’’.
Η Αλβανίδα υπάκουα, παίρνει τη μικρή στην αγκαλιά της. Η μικρή είναι έτοιμη να βάλει τα κλάματα. Η γρια πάει και κάθεται δυο καθίσματα πιο μπροστά. Η Ντόρα κάθεται δίπλα στην Αλβανίδα που κρατά στην αγκαλιά την κόρη της έχοντας αφήσει στα πόδια της τη σακούλα με το ψωμί. Η Ντόρα που έχει πάντα μαζί της μια σοκολάτα, ανοίγει την τσάντα της και δίνει τη σοκολάτα στη μικρή. Η μικρή διστάζει να την πάρει, η μαμά κουνάει ελαφρά το κεφάλι θέλοντας να πει ‘’ναι μπορείς να την πάρεις΄΄ Η μικρή αρχίζει δειλά δειλά να τρώει τη σοκολάτα. Και τότε οι παριστάμενοι επιβάτες εξεγείρονται. Επιτίθενται στη Ντόρα. ‘’Τι πράγματα είναι αυτά; Aλλη φορά αν θέλετε να κάνετε τέτοια να παίρνετε ταξί’’.
Το τρόλει φτάνει στο Σύνταγμα και η Ντορα αποβιβάζεται για να πάει στη δουλειά της, στο πολιτικό γραφείο που εργάζεται.
Ελλάδα. Ιoύνιος του 2010. Όχι δεν την αναγνωρίζω. Δεν είναι η χώρα μου αυτή. Δεν είναι η χώρα των Ελλήνων εκείνων που κάποτε όπως είπε ο Εμπειρίκος ‘’έκαμαν οίστρο της ζωής, τον φόβο του θανάτου’’. Δεν είναι η χώρα εκείνων που κάποτε ερωτεύθηκαν τη δικαιοσύνη και την αρετή και το φως του ήλιου, με τις σκιές και τα σκοτάδια του. Δεν την αναγνωρίζω αυτή τη έμφοβη χώρα. Πρόκειται περί απλής συνωνυμίας….
Η Φωτεινή Τσαλίκογλου είναι καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.