Απευθυνόμενος xτές σε Fund Managers ο Dr Faber είπε: "Πρέπει να υπολογίσετε τον κίνδυνο πιο σημαντικών γεγονότων από τις απλές διακυμάνσεις των αγορών. Τι θα κάνετε αν το τηλέφωνό σας κοπεί, αν το ίντερνετ πάψει να λειτουργεί ή το νερό μολυνθεί;".
Σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχει κανένας θεσμός που να μπορεί να διαφυλάξει ούτε καν τις λίγες και μικρές οικονομίες κάποιου. Ήδη στις ΗΠΑ, το φούσκωμα του δολαρίου δεν προδιαθέτει για κάτι που μπορεί να προβλεφθεί λογικά. Κινούμαστε σε αχαρτογράφητες περιοχές και ανά πάσα στιγμή θα πατήσουμε (ως διεθνή οικονομία) κάποια νάρκη. Όσοι οικονομολόγοι εστιάζουν ακόμη στην ανάκαμψη είναι ή εντελώς άσχετοι ή μπερδεύουν το συμφέρον τους με τα δεδομένα. Μπορεί αυτή η νάρκη να είναι ένας υπερπληθωρισμός που θα προκαλέσει πόλεμο, μπορεί μια παρατεταμένη ύφεση ή ακόμη και η χρεωκοπία των ΗΠΑ, έτσι απλά.
Σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχει κανένας θεσμός που να μπορεί να διαφυλάξει ούτε καν τις λίγες και μικρές οικονομίες κάποιου. Ήδη στις ΗΠΑ, το φούσκωμα του δολαρίου δεν προδιαθέτει για κάτι που μπορεί να προβλεφθεί λογικά. Κινούμαστε σε αχαρτογράφητες περιοχές και ανά πάσα στιγμή θα πατήσουμε (ως διεθνή οικονομία) κάποια νάρκη. Όσοι οικονομολόγοι εστιάζουν ακόμη στην ανάκαμψη είναι ή εντελώς άσχετοι ή μπερδεύουν το συμφέρον τους με τα δεδομένα. Μπορεί αυτή η νάρκη να είναι ένας υπερπληθωρισμός που θα προκαλέσει πόλεμο, μπορεί μια παρατεταμένη ύφεση ή ακόμη και η χρεωκοπία των ΗΠΑ, έτσι απλά.
Το φαινόμενο της Μαύρης Δευτέρας του 1987 στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, έχει μείνει ακόμη αδιευκρίνιστο, ένα σκοτεινό γεγονός που αμφισβητεί την ορθολογικότητα του ανθρώπου και την θεωρία των αποτελεσματικών αγορών (efficient-market hypothesis). Τότε η αγορά στις ΗΠΑ έπεσε 22% σε μια μέρα. Μετά από 23 χρόνια κανείς ακόμη δεν κατάλαβε τι έγινε. Σήμερα όμως τα πράγματα είναι πολύ, πολύ χειρότερα και όλοι καταλαβαίνουν τι συμβαίνει. Κανείς όμως δεν δείχνει να μπορεί να κάνει κάτι.
Ο μόνος άνθρωπος που μπόρεσε να προβλέψει τη Μαύρη Δευτέρα του 1987 ήταν ο Dr Faber ο οποίος είχε συμβουλέψει τους πελάτες του να βγουν μια βδομάδα πριν, αλλά και πρόσφατα ήταν από τους ελάχιστους που εγκαίρως είχαν προβλέψει την τρέχουσα κρίση μαζί με τον Ρουμπίνι.
Χτες λοιπόν ο Dr Faber (TIMES - ONLINE) ανακοίνωσε στους πελάτες του ότι θα ήταν καλύτερο να επενδύουν σε πολύτιμα μέταλλα (π.χ. χρυσό) όχι επειδή θα ανέβει η αξία του, αλλά επειδή θα μπορούν να τον κουβαλήσουν μαζί τους! Επίσης πρότεινε την αγορά γης και αγροκτημάτων επειδή οι τυχόν βιολογικές επιθέσεις θα γίνουν κυρίως σε μεγάλα αστικά κέντρα....Αυτά δεν είναι πράγματα που ακούς συχνά από οικονομικούς αναλυτές. Βεβαίως πριν από λίγες μέρες είχε προτείνει επενδύσεις σε ανατολικές οικονομίες καθώς και σε σιτηρά, αλλά αν τα πράγματα αγριέψουν με τον τρόπο που λέει θα είναι δύσκολο να αποδείξει κάποιος ότι είχε ΕTFs σιτηρών στην Μοrgan Stanley...
Όχι δεν σάλταρε ο Dr Faber, το τελευταίο διάστημα όντως μπορεί κάποιος να παρατηρήσει την ανεξέλεγκτη πορεία που αρχίζουν να παίρνουν οι οικονομίες. Ευτυχώς εδώ στην Ελλάδα πολλοί έχουν κάποιες ρίζες στην περιφέρεια και το χωριό και τουλάχιστον δεν θα πεινάσουμε, εδώ δεν πεινάσαμε ούτε στην κατοχή, ο κόσμος μάζευε χόρτα και τα έβραζε και τα έτρωγε, και ακόμη και σήμερα το κάνει, όλοι έχουν κάποιο περιβόλι....
Βεβαίως ο Dr Faber έχει προβλέψει από πέρυσι (έχω παρακολουθήσει αρκετές συνεντεύξεις του στο bloomberg) την πλήρη κατάρρευση της αμερικανικής οικονομίας τα επόμενα 5-10 χρόνια λόγω των τεράστιων χρεών της και του πληθωριστικού χρήματος που εκδίδει ακατάπαυστα καθώς και την αύξηση της έντασης με την Κίνα.
Πρέπει βέβαια να αναφέρω ότι ανάλογες προβλέψεις είχε κάνει σε ανύποπτο χρόνο (πριν από 10 και πλέον έτη) και ο Wallerstein χρησιμοποιώντας τους μακροχρόνιους κύκλους Kondratiev.
Παρόλα αυτά εμάς δεν μας λυγίζουν τέτοιες προβλέψεις ή τέτοιες προοπτικές, ηθικό ακμαιότατο. Άλλοι πρέπει να χάνουν τον ύπνο τους οι οποίοι έχουν μεγάλες περιουσίες και τα έχουν όλα υπολογισμένα με ακρίβεια....
Πρέπει βέβαια να αναφέρω ότι ανάλογες προβλέψεις είχε κάνει σε ανύποπτο χρόνο (πριν από 10 και πλέον έτη) και ο Wallerstein χρησιμοποιώντας τους μακροχρόνιους κύκλους Kondratiev.
Παρόλα αυτά εμάς δεν μας λυγίζουν τέτοιες προβλέψεις ή τέτοιες προοπτικές, ηθικό ακμαιότατο. Άλλοι πρέπει να χάνουν τον ύπνο τους οι οποίοι έχουν μεγάλες περιουσίες και τα έχουν όλα υπολογισμένα με ακρίβεια....
Σημείωση: Η κυβέρνηση μείωσε τις τελευταίες μέρες κάποιο φόρο στις αγοραπωλησίες ακινήτων για να κινηθεί η οικοδομή, ενώ δεν καταλαβαίνει κανείς ότι ο μόνος τρόπος για να κινηθεί η οικοδομή και να αρχίσουν και πάλι να χτίζονται και να πουλιούνται σπίτια, θα είναι να πέσουν οι τιμές τους στο μισό και βγάλε....Το ίδιο ισχύει και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Ό,τι δεν κινείται πρέπει να πέσει ραγδαία.