
από το http://twitpic.com/iyt3y
Της Ευης Xατζηανδρεου* από την Καθημερινή
Το πολιτικό επίκεντρο περιλαμβάνει αφθονία δηλώσεων και μέτρων αντιμετώπισης της δημόσιας σπατάλης. Θέτω έναν προβληματισμό. Ο πολύ σεβαστός και ιστορικός θεσμός του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (του ελληνικού «παραδείγματος» του νομικισμού, όπως το χαρακτήρισε σε άρθρο του στην «Καθημερινή» ο Α. Παπαδόπουλος), αρκεί; Μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά (ως είναι σήμερα), τις σύγχρονες και περίπλοκες προκλήσεις που δοκιμάζουν την χρηστή χρήση των δημοσίων πόρων;
Είχα την ευκαιρία είτε να υπηρετήσω είτε να συνεργαστώ με Οργανισμούς θεσμικά εξουσιοδοτημένους για τον έλεγχο των δημοσίων δαπανών και την αποτελεσματική λειτουργία της κρατικής μηχανής στην Αμερική και στην Αγγλία. Στην Ελλάδα, μέσα από τη θητεία μου στο ΙΚΑ γνώρισα και την αποκλειστικά νομικίστικη προσέγγιση του Ε.Σ. Η διαφορά είναι πράγματι θεμελιώδης. Οι Οργανισμοί αυτοί δεν ασκούν αποκλειστικά έλεγχο νομιμότητας (η νομοτυπίας) όπως το Ε.Σ. Ερευνούν ουσιαστικά την σκοπιμότητα, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα (value for money) των δαπανών αυτών, ασκούν έλεγχο και αξιολόγηση (Audit and Evaluation). Ο έλεγχος αφορά τους πάντες. Διαφάνεια και λογοδοσία, και επιστημονική στελέχωση χαρακτηρίζουν τη λειτουργία τους. Νομότυπες ατασθαλίες, υπερτιμολογήσεις, καταχρήσεις, άλογες σπατάλες και παρανομίες, απάτες και κακοδιοίκηση αποκαλύπτονται απ’ όπου και αν προέρχονται.
Οι Οργανισμοί που αναφέρομαι είναι στις ΗΠΑ το GAO, (Government Accountability Office) και το ΟΤΑ (Office for Technology Assessment) και το ΝΑΟ (National Audit Office) στην Αγγλία. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι αν και θεσμοθετημένα ανεξάρτητοι, υπάγονται στην νομοθετική εξουσία κάθε χώρας. Το GAO είναι ο οργανισμός μοντέλο για όλους τους άλλους. Η θεσμοθετημένη αποστολή του είναι η υποστήριξη του Κογκρέσου (Βουλής και Γερουσίας) για να αντεπεξέλθει στις συνταγματικές του υποχρεώσεις, καθώς και η βελτίωση της κυβερνητικής λειτουργίας και η διασφάλιση της λογοδοσίας της κυβέρνησης (accountability) προς όφελος του πολίτη. Θεσμοθετημένο από το 1921 απασχολεί 3.150 υπαλλήλους και έχει προϋπολογισμό $507 εκατομμυρίων. Το οικονομικό όφελος από τη δράση του, η αποτελεσματικότητά του, μετρείται σε $58,1 δισ., δηλαδή $114 δολάρια για κάθε δολάριο επενδυμένο στον Οργανισμό. Για να ξεκινήσει μια έρευνα, πρέπει αυτή να ζητηθεί από μία από τις επιτροπές της Βουλής ή της Γερουσίας που ασκούν κοινοβουλευτικό έλεγχο. Ετσι, μπορεί να ζητηθεί να εξεταστεί εάν κρατικοί οργανισμοί δαπάνησαν με σωστό και αποτελεσματικό τρόπο τις επιχορηγήσεις τους, εάν συγκεκριμένα κυβερνητικά προγράμματα και πολιτικές υλοποιήθηκαν και πέτυχαν τους στόχους τους, εάν υπάρχει απάτη και διαφθορά, αλλά και η πολιτική ανάλυση και η μελέτη των επιπτώσεων προτεινόμενων εναλλακτικών πολιτικών. Σκοπός του είναι η παροχή έγκαιρης, αντικειμενικής, τεκμηριωμένης, μη κομματικοποιημένης, και ισορροπημένης πληροφόρησης. Πολύ συχνά οι ερευνητές καταθέτουν τα ευρήματά τους στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου. Αξίζει να τονιστεί ότι 83% των συστάσεων για τη βελτίωση της κυβερνητικής λειτουργίας εφαρμόζονται σε ορίζοντα πενταετίας.
Στην Αγγλία, σε μια χώρα που ο τρόπος λειτουργίας της νομοθετικής εξουσίας είναι πιο κοντά στον δικό μας, ο αντίστοιχος Οργανισμός (ΝΑΟ) που ελέγχει τη σωστή χρήση των δημόσιων πόρων υπάγεται στην Επιτροπή για τις Δημόσιες Δαπάνες του Αγγλικού Κοινοβουλίου. Ενας Οργανισμός 850 ατόμων στελεχωμένος με ορκωτούς λογιστές και επιστημονικό προσωπικό, δικηγόρους, οικονομολόγους, στατιστικούς κ.λπ. Σταδιακά εξελίχθηκε ώστε όχι μόνον να ελέγχει λογιστικά τους δημόσιους λογαριασμούς αλλά την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της χρήσης τους. Κάθε χρόνο δαπάνες 800 εκατομμυρίων λιρών περνούν από το μικροσκόπιό του, περίπου 60 εκθέσεις συντάσσονται για την αποδοτικότητας της κυβερνητικής λειτουργίας. Εχει τεκμηριωθεί ότι για κάθε μία λίρα που δαπανά (66 εκατ. ο προϋπολογισμός του) εξοικονομούνται 8! Επιπλέον, οι περισσότερες συστάσεις βελτίωσης γίνονται αποδεκτές και εφαρμόζονται από τα αρμόδια υπουργεία. Διεθνείς Οργανισμοί, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας και το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Αντιμετώπιση της Πείνας, χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του για να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους.
Στην προσπάθεια εξυγίανσης των δημόσιων δαπανών δεν υπάρχουν πλέον τα περιθώρια να μη διερευνάται η αποδοτικότητά τους. Μόνο ο έλεγχος της νομιμότητας δεν αποδίδει και δεν καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Επιβάλλεται η συγκροτημένη παρακολούθηση και ο ουσιαστικός έλεγχος και αξιολόγηση του τρόπου που δαπανώνται τα χρήματα του Ελληνα φορολογούμενου. Δεν είναι περιττή πολυτέλεια. Είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη για την ενηλικίωση της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και τη βιωσιμότητα των οικονομικών μας.
* Η κ. Εύη Χατζηανδρέου είναι Διδάκτωρ Διοίκησης και Πολιτικής Υγείας Πανεπιστημίου του Harvard, τ. Υποδιοικητής ΙΚΑ.
Tου Στεφανου Κασιματη / kassimatis@kathimerini.gr
Η Magna Carta είναι η συμφωνία, την οποία συνήψε το 1215 ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιωάννης ο Ακτήμων με τους γαιοκτήμονες της χώρας του. Εσήμανε το τέλος τού μεταξύ τους πολέμου και την αναγνώριση από πλευράς της μοναρχίας δικαιωμάτων προς τους γαιοκτήμονες· δικαιωμάτων ως τότε ανήκουστων στον μεσαιωνικό κόσμο. Ανάμεσα στα άλλα σημαντικά, όπως φέρ’ ειπείν το habeas corpus, για τα οποία μαθαίναμε κάποτε στο σχολείο (και για τα οποία μαθαίνουν σήμερα μόνον όσα παιδιά έχουν γονείς ευκατάστατους οικονομικά, ώστε να αγοράζουν τις υπηρεσίες της ιδιωτικής εκπαίδευσης...), η Magna Carta περιλαμβάνει και την απαρχή του κοινοβουλευτισμού. Οι ειδικοί την εντοπίζουν στο άρθρο 61, το οποίο εξασφάλιζε την εφαρμογή των προηγουμένων.
Βάσει αυτού, οι βαρώνοι μπορούσαν να εκλέγουν μία επιτροπή -το Μέγα Συμβούλιο, όπως ονομάστηκε αργότερα- αποτελούμενη από 25 μέλη, στην οποία ο βασιλιάς αναγνώριζε το δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί για τυχόν παραβίαση των συμπεφωνημένων και να απαιτήσει την αποκατάστασή τους με συγκεκριμένα μέσα. Το άρθρο αυτό έγινε από την αρχή αντικείμενο διαμάχης μεταξύ βαρώνων και μοναρχίας. Χρειάσθηκε να τελειώσει ο 13ος αιώνας, ώσπου η μοναρχία να αποδεχθεί την ύπαρξη ενός αντιπροσωπευτικού σώματος (των ισχυρών έστω) προς το οποίο είναι υπόλογη και περί τα μέσα του 14ου αιώνος θεσπίζεται κάτι παρεμφερές με το Μέγα Συμβούλιο, η εξέλιξη του οποίου στην πορεία των αιώνων οδήγησε στον σύγχρονο κοινοβουλευτισμό.
Τα θυμίζω αυτά διότι είναι η απαραίτητη βάση, προκειμένου να σχολιάσω τα ψηφοδέλτια επικρατείας των δύο μεγάλων κομμάτων. Οσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, είναι φανερό ότι βρίσκεται στην περίοδο της μοναρχίας, όπου το άρθρο 61 της Magna Carta έχει καταργηθεί: Ο βασιλιάς κάνει ό,τι θέλει. (Δεν μου μένει μάλιστα καμιά αμφιβολία, όταν διαβάζω στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» να λέει: «Δεν θα ανεχθώ φέουδα»...) Αντιθέτως, στη Ν.Δ., το άρθρο 61 όχι απλώς ισχύει, αλλά εφαρμόζεται κιόλας στην πράξη: Οι βαρώνοι υπαγορεύουν τους όρους τους στη μοναρχία. Αυτά, επί του παρόντος. Σε μερικούς αιώνες (αν όλα πάνε ομαλά...) θα μιλήσουμε για κόμματα με δημοκρατική λειτουργία.
Είναι γνωστό ότι στην, παραδοσιακά κομματικοποιημένη και πολιτικοποιημένη, Ελλάδα, ένα σημαντικό ποσοστό του κόσμου, θα ψηφίζει «δεξιά» (Ν.Δ.), βρέξει χιονίσει, ενώ ένα άλλο εξίσου σημαντικό ποσοστό, θα ψηφίζει «κεντροαριστερά» (ΠΑΣΟΚ), ακόμη και αν στην ηγεσία του ήμουν εγώ! Έτσι ήταν πάντα, και έτσι θα συνεχίσει να είναι. Το μόνο που αλλάζει, είναι τα ονόματα των κομματικών σχημάτων που κατά καιρούς εκφράζουν, τις δυο μεγάλες παρατάξεις. Πιο παλιά, οι κομματικές τους εκφάνσεις ήταν οι: Λαϊκός Συναγερμός, ΕΡΕ, Ε.Κ., ΕΔΑ κλπ. Σήμερα είναι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Η πόλωση όμως μεταξύ τους, ήταν πάντα, και παραμένει σταθερή.
Είναι επίσης γνωστό, πως όπως φαίνονται τα πράγματα, πάμε για μια εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ. Άσχετα με τις διάφορες δημοσκοπήσεις που κανείς δεν μπορεί στα σίγουρα να πει ότι δεν υπηρετούν κάποια αλλότρια συμφέροντα, το κλίμα είναι σαφές και ήδη διαμορφωμένο. Αυτό που δεν είναι σαφές, είναι το αν θα μπορέσει το ΠΑΣΟΚ να διαχειριστεί την εξουσία, πέντε μόλις χρόνια μετά την αποπομπή του από αυτήν. Και αυτό φαίνεται και στο κόσμο του. Υπάρχει ένα γενικό μούδιασμα. Πουθενά δεν εκδηλώνεται η ενθουσιώδης συσπείρωση που θα έπρεπε να συνοδεύει μια παράταξη, η οποία οδεύει ολοταχώς προς την εξουσία. Γιατί; Διότι προφανώς, η επιλογή του κόσμου δεν έχει να κάνει με μια ενθουσιώδη «επέλαση», με σκοπό την άλωση του κάστρου της «μισητής δεξιάς», μπλα μπλα, αλλά απλά έχει να κάνει με την επιλογή του λιγότερου από τα δυο κακά…
Ο Γιώργος Παπανδρέου σε αντίθεση με τον Κώστα Καραμανλή, έχει δείξει ότι μπορεί να πάρει γρήγορες και πολλές φορές ριψοκίνδυνες, εσωκομματικές τουλάχιστον, αποφάσεις. Ο πρόσφατος τρόπος που ο ένας χειρίστηκε την υποψηφιότητα Σημίτη, και ο άλλος αυτήν του Έβερτ, το αποδεικνύει περίτρανα. Έχοντας μεγαλώσει μέσα σε μια μεγάλη πολιτική οικογένεια, υπό τη σκιά ενός πραγματικά μεγάλου πολιτικού άνδρα, έχει γνωρίσει από πολύ μικρός τα συντροφικά μαχαιρώματα, τις κομματικές λοβιτούρες και τα ατέρμονα πολιτικά παιχνίδια. Γνωρίζει από μέσα τη βρωμιά της πολιτικής. Δεν βλέπει τους αστέρες του ΠΑΣΟΚ με το ίδιο μάτι που τους βλέπουμε εμείς οι υπόλοιποι. Για αυτόν οι μεγαλόσχημοι του κινήματος, δεν είναι παρά κάποιοι που κυνηγούσαν από πίσω τον πατέρα του, κολακεύοντας και γλύφοντας τον, με (μοναδικό;) σκοπό το να γίνουν γνωστοί και πέρα από το θυρωρείο της πολυκατοικίας τους. Επόμενο είναι ο Γιώργος να έχει μια διαφορετική από εμάς άποψη για τη πολιτική και τους Έλληνες πρωταγωνιστές της. Και αυτό δεν είναι απαραίτητα ούτε καλό ούτε κακό.
Είναι όμως χρήσιμο στο να μπορεί να αντιμετωπίζει τις εσωκομματικές ραδιουργίες, και να κοιτάζει στα μάτια, αν όχι αφ υψηλού, όλους αυτούς που μόνο ζημιά προξένησαν στη παράταξη της εν Ελλάδι κεντροαριστεράς.
Εκεί όμως που ο Παπανδρέου θα συναντήσει πρόβλημα, και θα αντιμετωπίσει κατεστημένες αντιδράσεις, είναι στον ευρύτερο κομματικό μηχανισμό του κινήματος. Ξέχωρα από το γεγονός πως αυτός ο μηχανισμός είναι ήδη διαιρεμένος σε δυο κομμάτια (Βλ. Βενιζελικούς), η νοοτροπία που έχει δημιουργηθεί στα μικρομεσαία κομματικά στελέχη και οπαδούς του ΠΑΣΟΚ, μετά από 20 τόσα χρόνια εξουσίας, είναι δύσκολο να ξεριζωθεί παρά τις όποιες καλές προθέσεις του αρχηγού. Όντας κόμμα εξουσίας, το ΠΑΣΟΚ τράβηξε στα φώτα του εκατοντάδες χιλιάδες παράσιτα. Παράσιτα που δεν έγιναν ξαφνικά σοσιαλδημοκράτες, απλά είδαν φως (εξουσίας) και μπήκαν. Καιροσκόποι που σε άλλες εποχές θα μπορούσαν κάλλιστα να ήταν χουντικοί, ή οτιδήποτε άλλο, αρκεί να ήταν εξουσία. Και αυτοί οι τυχάρπαστοι, είναι ο βασικός λόγος που ο κόσμος σιχάθηκε το ΠΑΣΟΚ. Άλλο να ακούς για κάποιον προβεβλημένο μεγαλουπουργό πως ίσως και να πήρε μίζες, ή ίσως να διαπλέκεται με επιχειρηματίες, ή ίσως… Τα κότερα και οι σαμπάνιες εν πλώ, είναι μακριά από τη καθημερινότητα του μέσου εργαζόμενου Έλληνα. Αυτό όμως που είναι κοντά του, είναι ο πασόκος γείτονας, ή ο «πράσινος» προϊστάμενος του, ή ο γνωστός πασοκτσής του καφενείου και πάει λέγοντας. Και εκεί είναι που το Κίνημα πονάει. Εκεί είναι χάθηκε το παιχνίδι. Προ πολλού.
Κάποιος αρχαίος φιλόσοφος είχε πει κάποτε πως «αρχή άνδρα δείκνυσι», και στη συγκεκριμένη περίπτωση, η νομενκλατούρα του ΠΑΣΟΚ αποδείχθηκε λειψή. Άνθρωποι χωρίς προσόντα και με μειωμένη ηθική συνείδηση, αναδείχθηκαν σε δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς και ΔΕΚΟ, με μόνο προσόν τους τη κομματική (πράσινη) ταυτότητα και μόνο εφόδιο, την προσάρτηση τους σε κάποιον πράσινο υπουργό ή βουλευτή. Και λιάνισαν τα ταμεία αλλά και τη κοινή λογική. Άνθρωποι που καταχράστηκαν δημόσιο χρήμα, και αντί να τιμωρηθούν, προήχθησαν σε θέσεις προϊσταμένων οικονομικών υπηρεσιών!!!! Ο δημόσιος τομέας βοά με τα κομματικά τηλεφωνήματα που κρίνουν στελέχη στις εποχές των κρίσεων για προαγωγή, κατά παράβαση οποιασδήποτε έννοιας αξιοκρατίας ή έστω του εκάστοτε ισχύοντος δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα.
Και εκεί είναι που κινδυνεύει να χάσει το παιχνίδι ο Παπανδρέου. Όντας από μικρός στα μεγάλα σαλόνια της πολιτικής, δεν υπάρχει περίπτωση, να μπορεί να μπει στη νοοτροπία του μικροκομματικού επιτήδειου. Να αντιληφθεί τη ψυχοσύνθεσή του που απλά «ονειρεύεται καρβέλια». Η σχέση του Γιώργου με όλους αυτούς, είναι του στυλ «εικονικής πραγματικότητας». Δεν γνωρίζει, και μάλλον δεν μπορεί πλέον να μάθει, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού. Τους βλέπει μόνο όταν τον χειροκροτούν. Αγνοεί αυτό που έχουν αφήσει στο διάβα τους. Και αυτή είναι η καυτή πατάτα που θα κρατήσει στα χέρια του. Η πατάτα της κομματικής νομενκλατούρας, που θα επιχειρήσει και πάλι να αλώσει το δημόσιο και γενικά τη καθημερινότητα του μέσου Έλληνα.
Δεν ξέρω ποιοι συμβουλεύουν τον Καραμανλή, αλλά όπως λέει ο θυμόσοφος λαός, «αν έχεις τέτοιους φίλους τι τους θέλεις τους εχθρούς»…
Οι τύποι δεν παίζονται με τίποτα. Δεν τους έχει «κάτσει» επικοινωνιακά και πολιτικά ούτε μια από τις πρωτοβουλίες και η στρατηγική μοιάζει να είναι γι αυτούς λέξη άγνωστη. Τα πρώτα γκόλ έχουν έρθει από τα αποδυτήρια και τα υπόλοιπα τα έχουν βάλει μόνοι τους για να μην κουράζουν και τον Γιώργο.
Κόβει ο Παπανδρέου τον Πάχτα και είναι μαγκιά. Κόβει ο Καραμανλής τον Τσιτουρίδη και φαντάζει σαν εθνική προδοσία. Γιατί ρε μεγάλε; Τι έργο άφησε αυτός ο γίγαντας της πολιτικής σκηνής και έτριξαν τα θεμέλια της δημοκρατίας μας όταν του ξήλωσαν τα γαλόνια του λοχαγού; Το μόνο καλό που βρίσκω είναι ότι έριξε μερικές ψιλές στον Ζαγορίτη.
Αλλά βέβαια αυτά παθαίνεις όταν τη στρατηγική σου (;) την ορίζουν ο μόνιμα «χασογκόλης» Λούλης, ο «χτίστα όλα» Σουφλιάς, ο ανεκδιήγητος Αντώναρος, μερικοί «ποντικοί» του Μαξίμου και ο Κουμουτσάκος. Έτσι όπως το πάνε έχουν κάνει ήδη ήρωα τον Ρουσόπουλο ο οποίος όσο αντιπαθητικός και αν ήταν με το αλαζονικό ύφος της εξουσίας, κατάφερνε με τα γιουσουφάκια του και με τα πάρε – δώσε του με τα συγκροτήματα να κάνει τη δουλειά που έπρεπε για τον Καραμανλή. Σ' αυτούς εδώ έχει μείνει μόνο η αλαζονεία και μ' αυτήν ως εφόδιο το μόνο που μπορείς να προσδοκάς είναι να γλιτώσεις την πίσσα και τα πούπουλα.
Θυμάστε την περίπτωση της έρμης της Μαριέττας; Η πλειοψηφία των πολιτών συμφωνούσε με τις γενικές αρχές των αλλαγών που ήθελε να περάσει στην εκπαίδευση, συμφωνούσε με τη συνεχή αξιολόγηση των καθηγητών και των πανεπιστημίων, οι σύμβουλοί της όμως την οδήγησαν στη μετωπική σύγκρουση με τα ντουβάρια της δήθεν αριστερής αντίδρασης. Το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε όλοι και περισσότερο η ίδια που το βιώνει. Οι συμβουλάτορές της όμως αντί για χαρακίρι κάνουν ακόμα πολιτικές αναλύσεις για γέλια, φορούν πουκάμισα με τα αρχικά τους προφανώς για να μην τα χάσουν και παριστάνουν τους παράγοντες σε κάτι τελειωμένα λαμόγια των καφέ του Κολωνακίου, με το ίδιο τουπέ του πολλά βαρύ και τίποτα και την ίδια αλαζονεία που μόνο η κενότητα μπορεί να προκαλέσει ως επίκτητο.
Μ' αυτούς τους ανθρώπους, είσαι καταδικασμένος να αποτύχεις. Δε γίνεται να πηγαίνεις στη μάχη των εκλογών με το κόμμα σε κάτι απίθανους τύπους που είναι σα να βγήκαν από ταινία του '60 , με την κοινοβουλευτική σου ομάδα υπό τον Τραγάκη, με το Μαξίμου άδειο από στελέχη και με εκπρόσωπο που παρά τις αρχικές εντυπώσεις είναι (και αυτό είναι κατόρθωμα) χειρότερος κι από τον Αντώναρο και αντί επιχειρημάτων χρησιμοποιεί φτηνές εξυπνάδες τύπου Καρατζαφέρη.
Δε γίνεται να βγαίνουν τώρα τέως υπουργοί και να… κλαίνε ότι δεν τους υποστηρίζουν τα κανάλια και οι δημοσιογράφοι, όταν για πεντέμισι χρόνια μίλαγαν μόνο στο Βήμα και το μόνο που κατάφεραν ήταν να αποκτήσει κάρτα εισόδου στην «Αθηναϊκή λέσχη» ο Χιώτης. Δε γίνεται να σπαράζουν τώρα για το λιγοστό κοινό των εφημερίδων που παραδοσιακά τους στηρίζουν, όταν διαχρονικά επιθυμούσαν τα έντυπα αυτά να απευθύνονται μόνο σε λοβοτομημένους οπαδούς, καθώς σε κάθε κριτική ζητούσαν την απόλυση των συντακτών και μιλούσαν για «βρώμικο ενδοπαραταξιακό πόλεμο».
Στη «θεία κωμωδία» του Δάντη οι εσκεμμένα κακοί σύμβουλοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε φλόγες στους τελευταίους κύκλους της κόλασης. Για τους χαζούς συμβούλους δεν έχω διαβάσει τίποτα σχετικό στη λογοτεχνία, στην πραγματική ζωή όμως περνούν ζωή χαρισάμενη ενώ στέλνουν να παλέψει με τις φλόγες, στην κόλαση της ήττας, αυτόν που τους επέλεξε…
Γ.Γ.
Έδιωξες εμένα και άφησες μέσα στα ψηφοδέλτια την περίπτωση τον Κόντο και τον μπουνταλά τον Μπασιάκο. Ποιό ηλίθιους και να ήθελες δεν θα έβρισκες, με μονή εξαίρεση ίσως τη Νατάσσα τη Ραγιου. Βλαμμένε.
Ο Κόντος δεν υπέγραφε αποχαρακτηρισμούς προς όφελος της Μονής Βατοπεδίου? Αλλά ξέχασα αυτό το ρεμάλι ήταν ανάμεσα στους λοχαγούς-μη χεσω-που είχε μαζέψει ο άλλος ο συφοριασμένος ο Barbi (σ.σ.: Βαρβιτσιώτης) για να σε βγάλουν αρχηγό εκείνη την μαύρη νύχτα του 97.Από τη φύση μου αισιόδοξος, περίμενα πολλές και κραυγαλέες αλλαγές στα ψηφοδέλτια των δύο μεγάλων κομμάτων, τώρα που όλοι παραδέχτηκαν ότι μπήκαμε και με τα δυό πόδια σε μια εποχή που όλα αλλάζουν και κανείς δεν ξέρει τι μας ξημερώνει. Πίστευα ότι όταν οι πολιτικοί μας αρχηγοί έλεγαν ότι δε μπορείς να χτίζεις το μέλλον με υλικά του χθες, δεν εννοούσαν μόνο τις ξεχειλωμένες και ξεπερασμένες οικονομοπολιτικές και κοινωνικές θεωρίες του νεοφιλελευθερισμού και της ξαδελφούλας του σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και τα πρόσωπα με τα οποία θα έψαχναν τους τρόπους υπέρβασης προς μια καλύτερη κατεύθυνση.
Για μια ακόμα φορά όμως οι κομματικοί μηχανισμοί αποδείχτηκαν πολύ πιο ισχυροί από τους αρχηγούς ή οι αρχηγοί πολύ πιο λίγοι των περιστάσεων. Τα ψηφοδέλτια επικρατείας των δύο κομμάτων εξουσίας, η «βιτρίνα» τους δηλαδή, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα αποπνέουν… φορμόλη και όχι άρωμα αλλαγής. Επικεφαλής ο Μ. Έβερτ στο ένα, ο Κ. Σημίτης στο άλλο. Λες και πρόκειται για προθήκες κομματικού μουσείου και όχι ψηφοδέλτιο κόμματος.
Να δεχτώ ότι οι πρώην αρχηγοί και πρωθυπουργοί δικαιούνται αναγνώρισης από τις παρατάξεις τους κι από ολόκληρο το λαό. Να δεχτώ ότι έχουν μια ιστορία στην πλάτη και δε μπορούν να ασχολούνται με ψηφοθηρία μαζί με νεοσσούς πολιτευτές. Γιατί όμως δεν πάνε όμορφα κι ωραία στα σπιτάκια τους και να αφήσουν χώρο για νέους ανθρώπους (αν είναι εύκολο όχι… συγγενείς) με φρέσκιες ιδέες και όρεξη για δουλειά. Διότι, όσο και να συμπαθεί κανείς τον κ. Έβερτ, δε νομίζω ότι θα λείψουν από το ελληνικό κοινοβούλιο η σπιρτάδα του πνεύματός του και οι ρηξικέλευθες ιδέες του. Το ίδιο προφανώς ισχύει και για τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σημίτη. Τι νέο θα φέρει στην πολιτική σκηνή; Τι θέλει να πρεσβεύει με την παρουσία του; Αυτοί οι κύριοι δοκιμάστηκαν, ο καθένας έχει την άποψή του για το στίγμα που άφησαν και το οποίο θα καταγράψει ο ιστορικός του μέλλοντος. Φτάνει. Νομίζω ότι και στα θεσμικά όργανα των κομμάτων τους και στα media μπορούν ανά πάσα στιγμή να βρουν βήμα για να εκθέσουν τις όποιες απόψεις τους. Δεν είναι πια για τη «βιτρίνα», είναι για τα κάδρα στον τοίχο και όσο πιο σύντομα το καταλάβουν τόσο το καλύτερο και για τις παρατάξεις τους και για την πολιτική σκηνή που περιμένει, χρόνια τώρα, διψασμένη για νέες ιδέες, νέα ήθη και νέα πρόσωπα.
Και αν για τους πρώην αρχηγούς οι πρόεδροι των κομμάτων δεν μπορούν να κάνουν πολλά για λόγους… πολιτικής ευγενείας, για τους υπόλοιπους της λίστας επικρατείας τι να πει κανείς… Ο θεσμός των βουλευτών Επικρατείας καθιερώθηκε το 1974 με στόχο την αξιοποίηση στην πολιτική καταξιωμένων Ελλήνων από διάφορους τομείς χωρίς να χρειασθεί να υποστούν τη διαδικασία της ψηφοθηρίας. Αντ αυτού και σύμφωνα με το ρεπορτάζ των εφημερίδων από τα κόμματα, για μια ακόμα φορά μετατρέπονται σε λίστες βολέματος συνεργατών των προέδρων που δεν έχουν ερείσματα στον κομματικό μηχανισμό, και παλαίμαχων πολιτικών που δε θέλουν να τσαλακώσουν το προφίλ τους ψάχνοντας για σταυρούς στα χωριά της περιφέρειας.
Αν, λοιπόν, στις «βιτρίνες» υπάρχουν τέτοια «εκθέματα», δεν απορώ με τη σπουδή των κομμάτων να μεταγράψουν στα ρόστερ τους ηθοποιούς, ποδοσφαιριστές, μοντέλα, πράκτορες, ψώνια, τηλεδημοσιογράφους του λάιφ στάιλ, τον… Ψινάκη (για όνομα), ή αύριο τον Μαλέλη και την Πετρούλα ή την «Σοφία την ξαπλωτή» που έχει και σίγουρα τα ψηφαλάκια. Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί οι νέοι απέχουν από την πολιτική…
Γ.Γ.
Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα
των νικημένων στρατιωτών. . . .
Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ
Του Κώστα Γερονικολού
Τα όσα εξέμεσε, το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη, ο απερχόμενος πρωθυπουργός Κωστάκης Καραμανλής, στάθηκαν η αφορμή να αποφασίσω να ξαναγράψω και πάλι τις όποιες απόψεις μου, γύρω και σχετικά με τις τρεχούμενες πολιτικές εξελίξεις.
Πρακτική που είχα απαγορεύσει στον εαυτό μου από το 2001, γιατί είχα διαπιστώσει, τότε, ότι τα όποια οράματα της γενιάς μου και για τα οποία είχα θυσιάσει πολλά, ως κι αυτή την προσωπική μου ελευθερία, είχαν σωριαστεί σε ατέλειωτα ερείπια.
Δυστυχώς, αντί η Ελλάδα να ανήκει στους Έλληνες, είχε περάσει στην "αρμοδιότητα" των διάφορων γραφειοκρατών των Βρυξελλών, τύπου Μπαρόζο και Αλμούνια. Ο Στρατός αντί να ανήκει στο Έθνος είχε περάσει, μέσω των ΝΑΤΟικών διασυνδέσεων και "υποχρεώσεων" στον πλήρη έλεγχο του αμερικάνικου Πενταγώνου. Γεγονός που διαπίστωσα "ιδίοις όμμασι", συνοδεύοντας τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη σε επίσκεψη του στο Κοσσυφοπέδιο.
Και για να μη γελιόμαστε η Εξουσία είχε πάρει διαζύγιο από το Λαό και είχε περάσει στα χέρια των "νταβατζήδων" και των "Εθνικών Εργολάβων".
Παρ' όλα αυτά, που έβρισκαν και μένα και πολλούς άλλους συντρόφους μου αντίθετους, οι συνθήκες διαβίωσης των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, χωρίς να είναι ιδανικές, ήταν σχετικά ανεκτές και μια τάση ευδαιμονισμού επικρατούσε στην ελληνική κοινωνία.
"Κι έπειτα ήλθαν οι μέλισσες". . . . .
Στις εκλογές του 2004 ο Λαός αποφάσισε να υπερψηφίσει τον Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία. Είχε "βαρεθεί" το ΠΑΣΟΚ και ακολούθησε, ως πρόβατο επι σφαγή, τη σκανδαλογία. (Όχι ότι δεν υπήρξαν σκάνδαλα…)
Κι αρχίζει η μεγάλη περιπέτεια. Για τη χώρα, το Λαό και την Οικονομία.
Οι μαθητευόμενοι μάγοι του Νεοφιλελευθερισμού, με επικεφαλής τον Καραμανλή και τον ανεκδιήγητο Αλογοσκούφη, παραδίδουν την ελληνική οικονομία αιχμάλωτη στα χέρια των Αλμούνηδων των Βρυξελλών, των σπεκουλαδόρων της "ελεύθερης αγοράς" και των πρωθυπουργικών "κουμπάρων". Κι ακόμα χειρότερα, ανοίγουν φορολογικούς παραδείσους για το μεγάλο κεφάλαιο, το τραπεζικό κατεστημένο και τα πιράνχας της παραοικονομίας, ενώ παράλληλα, με συνεχή φορομπηχτικά μέτρα, απομυζούν τα μεσαία και κατώτερα εισοδήματα.
Ως εδώ, καλά. ( Με την πλατειά έννοια). Αυτή είναι η πολιτική της Νεοφιλελευθερης παράταξης και ο Λαός ας είναι πιό προσεκτικός. Αν οι πολίτες δεν καταλαβαίνουν ποιό είναι το συμφέρον τους και ψηφίζουν υπέρ των εκμεταλλευτών τους, είναι άξιοι να υποστούν τις συνέπειες των επιλογών τους.
Ήρθαν οι πρόωρες εκλογές του 2007, με καμένη τη μισή Πελοπόννησο, με ογδόντα και πλέον νεκρούς, αλλά και την οικονομία να έχει χτυπήσει κόκκινο, τα γαλάζια σκάνδαλα να κορυφώνονται, τα λαϊκά εισοδήματα να συρρικνώνονται κι όμως οι "αμνοί" να δίνουν και πάλι την εξουσία στον Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία.
Με ηλίθιους έχουμε να κάνουμε, συναποφάσισαν Βουλγαράκηδες, Δούκες, Παυλίδηδες και άλλοι εχθροί του Λαού και έπεσαν σαν τις ακρίδες στη δημόσια περιουσία.
Από κοντά κι ο αρχηγός τους, που έφτασε, πέρυσι τέτοιες μέρες, να υποστηρίξει από το βήμα της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, το σλόγκαν της "αρπαχτής", πως ότι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό.
Κι άρχισε ο κατήφορος της γαλάζιας διακυβέρνησης. Τα "πρόβατα" άρχισαν να ξυπνάνε. Η νέα μεγάλη διεθνής οικονομική κρίση ισοπέδωσε ότι είχε παραμείνει ακόμα ως ελπίδα για τους μη προνομιούχους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι έβλεπαν τον πρωθυπουργό και τους συν αυτώ, να παραμένουν "Δειλοί, άβουλοι και μοιραίοι αντάμα, προσμένοντας μονάχα κάποιο θαύμα".
Κι ακολούθησε το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών. Τα καμπανάκια ηχούσαν δαιμονισμένα για το γαλάζιο στρατόπεδο και ο Λαός περίμενε κάποιες κινήσεις, σε κεντρικό επίπεδο.
Ο "καταλληλότερος" κρύβεται για μήνες, ανάμεσα στα καλοψημένα μπριζολάκια των ταβερνείων της Ραφήνας και της Χαλκιδικής, ενώ η χώρα βυθίζεται και το ενδεχόμενο της εθνικής πτώχευσης βρίσκεται στα πρόθυρα. Τίποτα δεν λειτουργεί στους τομείς της οικονομίας και η διαλυμένη φοροεισπρακτική μηχανή δεν κατορθώνει να εισπράξει ούτε ένα Ευρώ.
Και μέσα σ' αυτό το εφιαλτικό σκηνικό, ο Καραμανλής αποφασίζει την πρόωρη προσφυγή στις εκλογές. Είναι μια λύση, για να σταματήσει η κατηφόρα προς το χάος και τη γενική διάλυση, αλλά και να προλάβει να φύγει πριν οι ευθύνες του πάρουν τη μορφή ανεξέλεγκτων για την παράταξη του συνεπειών.
Κι ενώ η χώρα ολόκληρη βράζει, ο παιδοβούβαλος εμφανίζεται στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και μας ανακοινώνει πως θα βγάλει τη χώρα από την μεγάλη οικονομική κρίση. Βρήκε τη χρυσή συνταγή. Θα παγώσει για δύο χρόνια τους μισθούς στο δημόσιο τομέα και θα περιορίσει τις υπερωρίες και τα εκτός έδρας των δημοσίων υπαλλήλων. "Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε". Και το κερασάκι στην τούρτα. Ο άκρατος λαϊκισμός, που μπροστά του ερυθριούν οι Δεληγιάννηδες του 19ου αιώνα. Τύφλα να ΄χει ο Μαυρογιαλούρος. Μείωση κατά 30% στους μισθούς υπουργών, βουλευτών, νομαρχών και δημάρχων, για τρία χρόνια.
Η οικονομία και η πατρίδα σώθηκαν.
Η σκυτάλη δόθηκε στη συνέχεια, από τους πλουσιοαμοιβόμενους ινστρούχτορες του Μαξίμου, στα αλαλάζοντα ραδιοτηλεοπτικά και έντυπα κύμβαλα της παράταξης και, δυστυχώς, όχι μόνο.
"Ο Καραμανλής βγάζει τη χώρα από την οικονομική κρίση. Το σχέδιο σωτηρίας", μας βομβαρδίσουν μέρες τώρα. Και δεν ντρέπονται ακόμα και κάποιοι σοβαροί άνθρωποι του Τύπου, να βάζουν το όνομα τους σε τέτοια ανουσιουργήματα.
Οι άνθρωποι μέχρι την τελική πτώση τους είναι αιχμάλωτοι των ιδεοληψιών τους, οι οποίες συνίστανται στο ξεζούμισμα των μικρομεσαίων στρωμάτων και την παράδοση, όποιου τελικά εθνικού πλούτου έχει απομείνει, στους καρχαρίες του τραπεζικού και του κομπραδόρικου μεγάλου κεφαλαίου.
Όσο, όμως, κι αν προσπαθούν και θέτουν εξωπραγματικές λύσεις στα μεγάλα προβλήματα, που ταλανίζουν τον τόπο, ο Καραμανλής και αυτοί που τον στηρίζουν, το ρολόι της ιστορίας έχει πλέον αρχίσει να μετράει αντίστροφα γι αυτούς.
Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου από το grbloopers.blogspot.com
Ο κ. Καραμανλής αποφάσισε… και σχεδόν όλοι φαίνεται να την πάτησαν (παρ)ακολουθώντας την δική του προεκλογική ατζέντα, η οποία περιέχει μια και μοναδική κακογραμμένη και μισοσκισμένη σελίδα: την οικονομία.
Έτσι λοιπόν όλοι σχεδόν συζητάνε στο πνεύμα Καραμανλή για την οικονομία σαν να πρόκειται για τη διευθέτηση οικονομικών δυσλειτουργιών και ανυπέρβλητης οικονομικής στενότητας ενός καταχρεωμένου νοικοκυριού.
Μπαρούφες και με το συμπάθιο! Σας «δουλεύει» το καθεστώς, η προπαγάνδα του και ο …Λούλης.
Οι άνθρωποι είναι φυλακισμένοι στο νεοφιλελεύθερο οικονομικό δόγμα, το οποίο ηδονίζεται σαδομαζοχιστικά να αναλώνεται στην διαχείριση ενός νεκρού πράγματος, του κεφαλαίου στην πλέον μάλιστα αφηρημένη μορφή του, εκείνη την χρηματική ή ακόμη στην χρηματιστηριακή του εκδοχή.
Στο πλαίσιο αυτό ο πολίτης υποβιβάζεται σε μια διπλή μορφή αλλοτρίωσης, εκείνη του εργαζόμενου (απασχολήσιμου, πλέον) και του καταναλωτή.
Ε, μετά έρχεται η αγορά για να ορίσει απολύτως το παιχνίδι, παροτρύνοντας τον καταναλωτή να καταναλώσει περισσότερο και καθώς αυτός δεν μπορεί σε περίοδο ύφεσης να κερδίσει περισσότερο, ούτε να δανειστεί περισσότερο αναζητεί τρόπους μαύρης ή γκρίζας εργασίας ώστε να αυξήσει το εισόδημά του το οποίο αναμένει με ανοιχτό το στόμα να ρουφήξει η διψασμένη αγορά.
Σε μια τέτοια κατάσταση, την οποία βιώνουμε, το δημόσιο χάνει αναγκαίους πόρους για να ασκήσει κοινωνική πολιτική και οι κυβερνήσεις την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν αξιόλογη αναδιανομή. Έτσι, το δημόσιο βουλιάζει, τα κόμματα διαψεύδουν ελπίδες που προεκλογικά δημιούργησαν στον λαό και το κράτος ολοένα και περισσότερο εξαρτάται από εξωθεσμικά κέντρα τα οποία υπακούουν στον υπέρτατο θεσμό της παγκοσμιοποίησης και περιφρουρούνται από την διεθνή χρηματιστηριακή μαφία την οποία διευθύνουν δέκα οικογένειες.
Για να σκεφθείτε τι διαστρέβλωση κυριαρχεί στο (μακρο)οικονομικό debate, αρκεί να αναφέρω ότι το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν θεωρείται ότι εκφράζει τα πλεονεκτήματα (ωφελήματα) που απέκτησαν οι Έλληνες στο πλαίσιο της παραγωγικής αλυσίδας, ενώ στην πραγματικότητα εκφράζει το κόστος που καταβλήθηκε για την οικειοποίηση αυτών των πλεονεκτημάτων.
Μόνο αυτή η σύλληψη θα αρκούσε για να αλλάξει άρδην την σχεδίαση των οικονομικών προγραμμάτων των κομμάτων.
Το πρόβλημα λοιπόν έγκειται στον τρόπο που ορίζεις την οικονομία και όχι στην διαχείριση των επιμέρους χαρακτηριστικών (δεικτών) ενός οικονομικού μοντέλου.
Στην πρώτη περίπτωση κάνουμε πολιτική, ενώ στη δεύτερη εφαρμόζουμε οικονομικές τεχνικές που υπακούουν μεθοδολογικά σε συγκεκριμένα μοντέλα αναφοράς.
Το ζήτημα λοιπόν σήμερα είναι αν θέλουμε άλλη πολιτική για το κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο ή διαφορετική μακρο-και μικρο-οικονομική πολιτική προσέγγιση.
Ο Καραμανλής και οι σύμμαχοί του πάνε την κουβέντα στο δεύτερο, οι πολίτες όμως μάλλον αγωνιούν για το πρώτο.
Κόμματα και (απο)κόμματα ξεκαθαρίστε γιατί πράγμα μιλάτε όταν αναφέρεστε στην οικονομία και κάντε πολιτική στρέφοντας την οικονομία εναντίον της οικονομίας με μοχλό την πολιτική μεταρρύθμιση.
Τα υπόλοιπα είναι συζητήσεις για τον λαουτζίκο που παρακολουθεί …ψιψινάκη και διαβάζει τα έντυπα αυτών που δεν ντρέπονται - κοτζάμ παράγοντες - να τον προβάλλουν σε συνάρτηση μάλιστα με τον άνθρωπο που βρήκε τη λύση για την οικονομία: ρίχτε το μαύρο στο πλυντήριο της αγοράς.
Φουκαρά, παχουλέ Κύριε, αυτό κάνουν τόσα χρόνια οι Έλληνες με την έμμεση ή άμεση παρότρυνση κυβερνήσεων και έτσι φτάσαμε να μην έχουμε σοβαρό κοινωνικό κράτος και να πάσχουμε από σοβαρές στρεβλώσεις στο ζήτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Κάπως έτσι διαλύονται οι κοινωνίες και χάνουν κάθε ίχνος συνοχής.
Σήμερα η παγκόσμια διανόηση δεν μελετά την οικονομική κρίση, αποκλειστικά ως οικονομικό φαινόμενο, αλλά μάλλον ως στοιχείο μιας γενικότερης μεταλλαγής του παγκόσμιου συστήματος εξουσιαστικών σχέσεων, δηλαδή ως πολιτικό φαινόμενο που διέπεται από πολιτική βούληση και πολιτικό οραματισμό.
Η οικονομία είναι όχημα που αποσκοπεί να σε πάει εκεί που εσύ χάραξες πορεία.
Στην αντίθετη περίπτωση μπαίνεις σε μια περιπέτεια στα τυφλά, όπως για παράδειγμα ο κ. Καραμανλής και η παρέα του.