Τόλμη και γοητεία για μια πραγματικά νέα διακυβέρνηση

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΟΤΣΗ

Κυρίαρχος του παιχνιδιού, ο Γιώργος Παπανδρέου κατάφερε να ξαφνιάσει τους πολλούς ευχάριστα και μετά την αναπάντεχη για τις θριαμβικές διαστάσεις της εκλογική νίκη του:

1. Με το επιμελώς σχεδιασμένο κυβερνητικό σχήμα (ο αρχιτέκτων Χ. Παμπούκης είναι περίεργο, πάντως, που δεν απέφυγε κάποιες σημαδιακές κακοτεχνίες). Εντυπωσιακά ανανεωμένο, για ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ, με 35χρονη ιστορία και εικοσάχρονη κυβερνητική εμπειρία, τολμηρό και, κατά τεκμήριον, λειτουργικό, απαρτίζεται στην πλειοψηφία του (δύο τρίτα) από «ανθρώπους του προέδρου», δοκιμασμένους, έμπιστους και χωρίς ιδιαίτερη σχέση με τον κομματικό μηχανισμό.

2. Με την προσεγμένη και εύστοχα επικεντρωμένη στα καίρια προβλήματα του τόπου ομιλία του πρωθυπουργού στην πρεμιέρα του υπουργικού συμβουλίου. Η πιο ουσιαστική παραίνεση: «Είστε υπουργοί της αλλαγής, που θα ενώσει τους Ελληνες· δεν ερχόμαστε για να αντικαταστήσουμε το γαλάζιο κράτος με ένα πράσινο ομοίωμά του...». Και

3. Με τη μεγάλη έκπληξη να μιλάει εμπνευσμένα στην πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Συνήγορος του Πολίτη, καθηγητής Γ. Καμίνης, για τη χαώδη κατάσταση σε μια δημόσια διοίκηση «ευνουχισμένη, φοβισμένη και ευθυνόφοβη», αλλά και μήτρα, εν πολλοίς, της διαφθοράς.

«Κυβέρνηση της προσμονής» τη χαρακτήρισε σε μια κουβέντα μας ο με εύσημα παλαίμαχος της πολιτικής Σάκης Πεπονής. Θα συμφωνήσουν, υποθέτω, μαζί του και όσοι, ευλόγως, παραμένουν επιφυλακτικοί, αναμένοντας τα δείγματα γραφής σε εφαρμοσμένες πολιτικές και όχι σε συνθηματολογικές διακηρύξεις. Και μόνον το ΚΚΕ, που απεχθάνεται την πρωτοτυπία, φαλτσάρει σταθερά ότι με τη νέα κυβέρνηση (όπως, βεβαίως, και με την πρώην και την... επόμενη) «χαμογελούν οι βιομήχανοι, οι εφοπλιστές και οι τραπεζίτες».

Στον πρώτο και μέγιστο εκλογικό θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου ερώτησε τον εκδότη της «Ε» (η οποία τον είχε βοηθήσει στις εκλογές σημαντικά) πώς βλέπει τη νεότευκτη κυβέρνησή του.

«Σκατά!», απάντησε μονολεκτικά ο γνωστός και για την αθυροστομία του Κίτσος Τεγόπουλος. Και, προκαλούμενος, έσπευσε να επεξηγήσει: Οι περισσότεροι από τους υπουργούς δεν έχουν δουλέψει ποτέ ούτε ως εργαζόμενοι ούτε ως εργοδότες. Αρα, δεν ξέρουν τίποτα για την αγορά, για τη ζωή, για την κοινωνία...

Σε αντίστοιχο ερώτημα, αποκλείεται η ίδια απάντηση σήμερα -ύστερα από τρεις δεκαετίες, περίπου, και με πολύ νερό να 'χει κυλήσει στο αυλάκι.

Πρώτα πρώτα ο Γιώργος Παπανδρέου δεν μοιάζει καθόλου στον πατέρα του, ούτε νομίζω τον έχει πρότυπο. Δεν θα αναδεικνυόταν ασφαλώς πρωθυπουργός τώρα, αν δεν ήταν γιος και εγγονός πρωθυπουργών (σε μια παγκόσμια, υποθέτω, πρωτοτυπία για κοινοβουλευτικό καθεστώς) αλλά και γιος της επίμονα φιλόδοξης Μαργαρίτας. Θα ξημεροβραδιαζόταν σε διαδηλώσεις, ως ηγετικό στέλεχος κάποιου αριστερού κινήματος (όχι κόμματος). Θα διαδήλωνε λ.χ. τώρα, ενδεχομένως, κατά του αναχρονιστικού δημοτικού συμβουλίου Μελισσίων, που, ετσιθελικά, αποκλείει τους ποδηλατόδρομους στο προάστιο.

Δεν έχουν συνέλθει ακόμη από το σοκ να τον βλέπουν πρωθυπουργό οι σπουδαιοφανείς «αναλυτές» των καναλιών για να αρχίσουν να φιλοτεχνούν το προφίλ του. Να θυμηθούν και να θυμίσουν, δηλαδή, ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, ευγενής, προσηνής και χαμηλών τόνων, υπήρξε σε όλη του την πολιτική διαδρομή αντισυμβατικός και αντικομφορμιστής. Οτι ο ριζοσπαστικός προβληματισμός του θεωρήθηκε αιρετικός, όταν οι θέσεις του σε αιχμηρά κοινωνικά θέματα (ναρκωτικά, ομοφυλοφιλία κ.ά.) συγκρούονταν με τις κατεστημένες αντιλήψεις. Οτι όσο άνετα νιώθει μέσα στον κόσμο τόσο τον πνίγει ο κληροδοτημένος και στο ΠΑΣΟΚ από την παραδοσιακή Αριστερά εγγενής αυταρχισμός του κομματικού μηχανισμού. Και, βεβαίως, ότι στην πολιτική ηγεσία υπήρξε ο πρώτος που διείδε πόσο σημαντική είναι η χρήση της νέας τεχνολογίας για μια αποτελεσματική δημόσια διοίκηση στην υπηρεσία του πολίτη, αλλά και για τη φορολογική δικαιοσύνη, τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς· και ο μόνος, που ο εφιάλτης της κλιματικής αλλαγής τον βρήκε έτοιμο να ενστερνιστεί το πρόταγμα της «πράσινης ανάπτυξης».

Αυτό το τελευταίο, ακριβώς, προκάλεσε και τη μεγαλύτερη έκπληξη στη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης, την οποία με μια φευγαλέα ματιά τη χαρακτηρίζει η τόλμη και γοητεία, αφού κυριαρχούν τα νέα πρόσωπα, περισσεύουν τα πτυχία και τα διδακτορικά στα υπουργεία και η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών είναι αυταπόδεικτη.

Πιάστηκαν αδιάβαστοι οι ξερόλες των ΜΜΕ: Ποια είναι επιτέλους η Τίνα Μπιρμπίλη; Από πού μας ξεφύτρωσε αυτή η χαριτωμένη γυναίκα με το ανάλαφρο βήμα και τα φωτεινά μάτια, που οδεύει προς το προεδρικό μέγαρο, χωρίς σινιέ ταγέρ, για να ορκιστεί υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής -να επωμιστεί, δηλαδή, ένα από τα βαρύτερα φορτία του κυβερνητικού έργου;

Πώς, τάχα, να την ξέρουν; Ούτε στα «παράθυρα» των καναλιών ξεροσταλιάζει ούτε στα κοσμικά συχνάζει ούτε δημοσιότητα και προβολή επιτηζεί. Πιο οικεία είναι, ασφαλώς, στους προσεκτικούς αναγνώστες της «Ε», όπου κάθε τόσο αναπτύσσει τον προβληματισμό της, αποκλειστικά για την οικολογική κρίση, στην αντιμετώπιση της οποίας έχει δοθεί ολοκληρωτικά και με πάθος από τα εφηβικά της ακόμη χρόνια.

Από τους ανέντακτους της Αριστεράς, που δεν τα θέλουν «όλα ή τίποτα» (η πλανητική περιβαλλοντική κρίση σίγουρα δεν περιμένει μια επανάσταση σαν Δευτέρα Παρουσία...), με λαμπρές σπουδές, δούλεψε επίπονα στον Δήμο Αθηναίων και το υπουργείο Εξωτερικών, απ' όπου επελέγη στο επιτελείο του Γ. Παπανδρέου -για να την αναδείξουν σε πολύτιμη βοηθό του η ευρύνοια, η αφοσίωση και η εργατικότητά της. Με την αναπάντεχη επιλογή της Τίνας Μπιρμπίλη γι' αυτό το καίριο κυβερνητικό πόστο, ο πρωθυπουργός αποκαλύπτει την ειλικρίνεια των προθέσεών του...

Κανείς δεν περιμένει να αλλάξουν όλα από τη μια μέρα στην άλλη. Οι πολίτες, που ξέρουν καλά το χάλι της οικονομίας, θέλουν όλο κι όλο να μην τους δουλεύουν οι κυβερνώντες και να μην τους προκαλούν όσοι λεχρίτες θησαυρίζουν εις βάρος τους. Να μπουν όλα σε κάποια σειρά. Για ένα κράτος που σέβεται και υπηρετεί τον πολίτη. Για μια δίκαιη ανακατανομή του πλούτου. Για να μην υπάρχουν υποζύγια και αφέντες, καπάτσοι και κορόιδα. Για να μη λεηλατείται ατιμώρητα η δημόσια περιουσία και να μην καταστρέφεται από τους κερδοσκόπους ο φυσικός μας πλούτος. Για μια (πολύτιμη και ανέξοδη) δημοκρατία της καθημερινότητας, διάβολε...

Μπορεί, έτσι, να το ζήσουμε κι αυτό: Στη διαχείριση της εξουσίας να έχει «χάπι εντ» η δυναστεία Παπανδρέου, σε αντίθεση με το άδοξο τέλος της δυναστείας Καραμανλή.